-Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΑΓΙΑΣ, Φιλόλογος- Δημοσιογράφος-
Η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου ήλθε και φέτος να ξυπνήσει μνήμες μιας σκληρής και απάνθρωπης εποχής που βίωσαν οι παππούδες μας. Φτώχεια, δυστυχία, πόλεμος, θάνατος ήταν τα χαρακτηριστικά ενός φριχτού σκηνικού που άφησε τα σημάδια του στη νεότερη ιστορία της πατρίδας μας. Ογδόντα χρόνια μετά την κήρυξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου ζούνε σήμερα οι τελευταίοι συμπατριώτες μας που γνώρισαν από πρώτο χέρι τα δεινά του παγκόσμιου πολέμου. Μικρά παιδιά τότε, υπερήλικες σήμερα, έχουν στη μνήμη τους ζωντανές τις αναμνήσεις που σημάδεψαν και το ελληνικό έθνος. Αυτούς τους τελευταίους αγωνιστές της ζωής έψαξαν και βρήκαν πριν δυο χρόνια οι μαθητές της ομάδας «Πράσινοι Φίλοι» του 1ου Γυμνασίου Αιγίου, καταγράφοντας τις συγκλονιστικές μαρτυρίες τους.
Πήγαν στα σπίτια τους, τους άκουσαν με προσοχή και ευαισθησία και τους παρουσίασαν σε μια μεγάλη εκδήλωση που έγινε σ’ έναν κατάμεστο «Απόλλωνα». Μαζί τους ήταν και η χορωδία- ορχήστρα του σχολείου με υπεύθυνη την Μαρία Παπαγεωργίου για να «ντύσουν» μελωδικά τις αφηγήσεις τους. Την οργάνωση του υλικού και τα μονταρισμένα βίντεο που καθήλωσαν τους παρευρισκόμενους ετοίμασε ο Βασίλης Μανουηλίδης. Δυο ολόκληρες ώρες χωρίς ανάσα οι θεατές άκουγαν τους πρωταγωνιστές της εποχής εκείνης, συγκινούνταν μαζί τους, μάθαιναν λεπτομέρειες της τοπικής ιστορίας και τραγουδούσαν μαζί με τους μαθητές για τον αγώνα των Ελλήνων.
Το «ΟΧΙ», ο πόλεμος, η επιστράτευση, οι πρώτες νίκες στο ελληνοαλβανικό μέτωπο, η γερμανική κατοχή, η πείνα, η αντίσταση και οι θυσίες. Κομμάτια ενός παζλ, που αν και μοιάζει μακρινό παραμένει πολύ κοντά μας. Γι αυτό φρόντισαν οι έντεκα ηλικιωμένοι από την Αιγιάλεια και τα Καλάβρυτα που ζωντάνεψαν μοναδικά το ιστορικό παρελθόν της περιοχής μας. Οι τραγικές συνθήκες ζωής, τα καμμένα χωριά, ο Τένερ που εξουσίαζε την Αιγιάλεια, το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων, ο διαρκής κίνδυνος, ο θάνατος που παραμόνευε σε κάθε βήμα των παιδιών εκείνης της εποχής.
«Μνήμες κατοχής 1940-1944, από το Αίγιο ως τα Καλάβρυτα». Δυο χρόνια μετά την παρουσίαση της ιστορικής αυτής εκδήλωσης, όλο το οπτικοακουστικό υλικό βγαίνει πρώτη φορά στο διαδίκτυο. Την επεξεργασία του φρόντισε και πάλι ο κ. Μανουηλίδης και με τον ίδιο τίτλο φιλοξενείται πλέον στην ιστοσελίδα της Δη.Κ.Επ.Α. Πρόκειται για μια ιστορική κατάθεση που ζωντανεύει τη μνήμη και την τοπική ιστορία. Κι έρχεται να συμπληρώσει τη σπουδαία δουλειά που ντόπιοι συγγραφείς μετέφεραν στα βιβλία τους για την ίδια περίοδο.
Όμως το υλικό αυτό έχει και μια άλλη, ίσως μεγαλύτερη αξία. Οι τελευταίοι επιζήσαντες του πολέμου αφηγούνται για τελευταία φορά δημόσια μαρτυρικές στιγμές. Από τους έντεκα παππούδες και γιαγιάδες που μίλησαν ήδη δυο από αυτούς πέρασαν στην αθανασία. Όσα λοιπόν κατέθεσαν από την ψυχή τους έχουν μετατραπεί σε ντοκουμέντα προσωπικής ζωής αλλά και τοπικής ιστορίας. Αυτά όλα μας τα άφησαν παρακαταθήκη ως δώρο ζωής και αγώνα για τη σημερινή εποχή. Φορτωμένοι μνήμες αλλά και πολλές δεκαετίες ζωής, οι περισσότεροι από τους ηλικιωμένους μας βρέθηκαν στον «Απόλλωνα» το 2018. Κέρδισαν την αγάπη, το χειροκρότημα και τη συγκίνηση όλων μας. Φώλιασαν στην καρδιά μας για να μείνουν πάντα εκεί. Αλλά και όσοι δουν από το διαδίκτυο το σχετικό ντοκιμαντέρ θα νιώσουν κι εκείνοι ότι παραμένουν κομμάτι της τοπικής κοινωνίας και της οικογένειάς μας.
Υποκλίνομαι για ακόμη μια φορά σε αυτούς τους υπέροχους ανθρώπους και στο περίσσευμα της ψυχής τους. Όσα χρόνια κι αν περάσουν η αγωνιστικότητα, η καλοσύνη και η αγάπη τους θα με ακολουθούν πάντα.
Κλείνοντας θα πρότεινα σε όλους όσους έχουν στην οικογένειά τους ηλικιωμένους άνω των ογδόντα να καταγράψουν άμεσα τις μνήμες και τις αφηγήσεις τους. Η σύγχρονη τεχνολογία κάνει πανεύκολη μια τέτοια προσπάθεια. Θα πρόκειται για την πιο πλούσια και ακριβή κληρονομιά που αφήνουν στους δικούς τους ανθρώπους αλλά και στον τόπο μας. Θα είναι ένας φάρος λαμπρός, που δε θα σβήσει ποτέ.
