background img
banner
banner

ΜΙΝΩΑΣ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ: «Η μυθιστορία μπορεί να σώσει θραύσματα που δεν έχουν χωρέσει στις επίσημες εκδοχές»

Ο ΑΙΓΙΩΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΜΙΛΑ ΣΤΟ PROTIONLINE.GR ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΛΑ

Είναι ένας αυθεντικός εκφραστής της ζωής από κάθε άποψη, που τα τελευταία χρόνια εκτός από την ανταπόκριση της οποίας τυγχάνει μέσα από τον συγγραφικό εαυτό και χαρακτήρα, βρίσκει και παγκόσμια αναγνώριση από κοινό και κριτικούς βιβλίων. Ο Μίνωας Ευσταθιάδης είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση ανθρώπου που δεν θα… τρόμαζε να παλέψει με τους προσωπικούς του δαίμονες ή να αποκοπεί από την καθημερινότητα με την ίδια ευκολία που γράφει και χειρίζεται την… εγκληματολογία. Ο δικηγόρος κατ’ επάγγελμα, συγγραφέας ¨ανεβαίνει τα σκαλοπάτια της δημοσιότητας¨ με ταχείς ρυθμούς και τα τελευταία πέντε χρόνια δίκαια συγκαταλέγεται στους κορυφαίους Αιγιαλείς!

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Μίνως Ευσταθιάδης μεγάλωσε στο Αίγιο, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και αμέσως μετά στο Ανόβερο της Γερμανίας. Τα μυθιστορήματα ¨Έξοδος¨ (Ανατολικός, 2001) και ¨Χωρίς γλώσσα¨ (Καστανιώτης, 2004) ήταν οι πρώτες του συγγραφικές προσπάθειες, ενώ το θεατρικό του ¨Το Γεύμα¨ (Ευρασία, 2012) απέσπασε το πρώτο βραβείο στον Διαγωνισμό Πρωτότυπου Θεατρικού Έργου της Ε.Θ.Ε. το ‘11 και μεταφράστηκε σε συνολικά έξι γλώσσες, ενώ έφτασε στους 10 φιναλίστ στον διεθνή διαγωνισμό “Eurodram” στην Γερμανία το 2014, καθιερώνοντας τον ως έναν από τους καλύτερους του είδους του τα τελευταία χρόνια. Το μυθιστόρημά του ¨Το δεύτερο μέρος της νύχτας¨ (Ωκεανίδα, 2014) εκδόθηκε στα γερμανικά (Acabus, 2014) και αμέσως μετά, κέρδισε (μαζί με την Στέλλα Αλισάνογλου) το βραβείο Fiction Feature Script στο London Greek Film Festival για το σενάριό τους στην ταινία ¨Χαμένο Άλογο¨. Το επόμενο μυθιστόρημά του ¨Ο Δύτης¨ (Ίκαρος, 2018) ήταν υποψήφιο για το βραβείο “Athens Prize for Literature” ενώ ήταν υποψήφιο και για το βραβείο “Violeta – Negra Occitanie” στην Γαλλία. Το τελευταίο μυθιστόρημα του, το «Κβάντι» (Ίκαρος, 2020) κυκλοφορεί ήδη και έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές παγκοσμίως. Ο κ. Ευσταθιάδης σήμερα είναι 54 ετών και ζει μαζί με την σύντροφό του Kathrin Liegmann και τα δύο παιδιά τους σε κάποιο χωριό.

Ο συγγραφέας δέχτηκε με χαρά να απαντήσει στις ερωτήσεις του protionline.gr και με ¨στυλ και άποψη¨ μίλησε για το τελευταίο του αστυνομικό διήγημα που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία, για τις σχέσεις των ανθρώπων και τον κορωνοϊό, για την πολιτιστική κουλτούρα της Αιγιάλειας αλλά και τη διαδρομή του ως τώρα, ενώ τέλος, δεν φοβήθηκε να «καυτηριάσει» και να κρίνει ακόμα και τον… εαυτό του!

Από το 1991 και την μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο της Γερμανίας ως σήμερα, ούτε λίγο ούτε πολύ πάνε… 30 χρόνια. Με μία πρώτη σκέψη, αυτά που είχατε φανταστεί, τα έχετε ήδη πετύχει;
Ποιος μπορεί να φανταστεί την ζωή του 30 χρόνια μετά; Κι αν υπάρχει κάποιος που θα τα καταφέρει… τότε είναι μάλλον άτυχος. Προσωπικά, νιώθω τυχερός. Σε κάποια φάση της ζωής μου αποφάσισα να κυνηγήσω ένα όνειρο και αυτό πάντα, ενέχει κινδύνους. Χαίρομαι που τα βιβλία μου εκδίδονται, συζητιούνται και μεταφράζονται. Χαίρομαι ακόμα περισσότερο όμως που προφανώς, κάποιοι τα διαβάζουν! Δεν ξέρω αν με όλα αυτά έχω… πετύχει κάτι ήδη, μπορώ όμως κάθε νύχτα να γράφω όσα θέλω και να μην παίρνω εντολές από κανέναν. Το ‘21 βρέθηκα προσκεκλημένος σε τρία εξαιρετικά φεστιβάλ βιβλίου στην Γαλλία. Αυτό, παραδείγματος χάριν… δεν το είχα καν φανταστεί!

Τα τελευταία δύο χρόνια η εμφάνιση του κορωνοϊού έχει αλλάξει πολλά και κυρίως, τις σχέσεις των ανθρώπων. Πόσο σας έχει επηρεάσει σε κοινωνικό, επαγγελματικό και οικονομικό επίπεδο;
Μαζί με την πανδημία έπεσαν και πολλές “μάσκες”. Ο δυτικός κόσμος ζει σε μια ψευδαίσθηση – παντοδυναμία, αιώνες τώρα. Ξαφνικά ήρθαν τα πάνω κάτω. Αναδύθηκε ένας μοντέρνος μεσαίωνας, αυτός της παραπληροφόρησης από διάφορους επιτήδειους, αναπτύχθηκαν η δυσπιστία απέναντι σε όλους, οι μαγικές αλοιφές. Οι τραγουδιστές υπήρξαν σε ρόλους λοιμοξιολόγων και οι πολιτικοί σε ρόλους τραγουδιστών. Η πανδημία είναι και μια ευκαιρία αναθεώρησης των αξιών. Θα μπορούσαμε να την θεωρήσουμε ως ένα μάθημα αλληλεγγύης μεταξύ των όλων των κατοίκων του πλανήτη και ταυτόχρονα ταπεινότητας μπροστά στην δύναμη της φύσης. Πόσοι τελικά θα το εκλάβουν έτσι και πόσοι θα ψάχνουν να βρουν τον «ένοχο Μπιλ» παρέα με τα διάφορα ¨Νεφελίμ¨… αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Προσωπικά, δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος για την μάχη κατά της ανθρώπινης βλακείας. Ζω σε ένα μικρό χωριό δίπλα στη θάλασσα. Κατά κάποιο τρόπο, είχα ήδη κρατήσει τις αποστάσεις μου. Έχασα όμως έναν φίλο από την πανδημία, ενώ κινδύνεψαν τόσοι άλλοι. Ας σκεφτούμε πόσο είμαστε τυχεροί που διανύουμε τον αιώνα των θαυμάτων. Το μεγαλύτερο θαύμα, έχει όνομα: Επιστήμη.

Ένας αυθεντικός καλλιτέχνης ποτέ δεν μπορεί να εμπνευστεί και να δημιουργήσει κατά… “παραγγελία”. Ποιες είναι οι πηγές της έμπνευσής σας; Ποιες είναι οι φιλοδοξίες σας;
Ασχολούμαι συχνά με την εγκληματικότητα. Νομίζω πως κάθε φόνος (παίρνω για παράδειγμα τον «βασιλιά» των εγκλημάτων) φωτογραφίζει ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες και ταυτόχρονα πιο τρομακτικές όψεις του ανθρώπινου ψυχισμού. Καταστρέφει για πάντα όχι μόνο το θύμα, αλλά φυσικά και τον ίδιο τον θύτη. Ακόμα και αν κατορθώσει να μην συλληφθεί, ποτέ πια δεν θα είναι ο ίδιος. Για μένα, κρύβουν ενδιαφέρον οι διαδρομές της βίας, του πάθους, του παραλογισμού, της μοναξιάς, του έρωτα, της απώλειας. Πολλές φορές γράφω για ανθρώπους που διασχίζουν σύνορα, για όσους δεν χωράνε σε ένα μέρος. Προσπαθούν ή έστω ονειρεύονται να ξεφύγουν. Από τι; Αυτό ίσως και να μην παίζει τόσο σημαντικό ρόλο. Νομίζω ότι η μεγαλύτερη τύχη για ένα βιβλίο είναι η μετάφρασή του σε μια άλλη γλώσσα. Η κυκλοφορία των βιβλίων μου σε άλλες χώρες, ήταν και είναι η μεγαλύτερη τιμή για μένα. Δεν έχω μεγάλες φιλοδοξίες, εκτός από το Νόμπελ, εννοείται.

Η νομική και η δικηγορία τι σημαίνουν; Ποια είναι η γνώμη σας για τον κλάδο τα τελευταία χρόνια και κατά πόσο έχει επηρεάσει την καλλιτεχνική δημιουργία, η “βάση” που πήρατε από την νομική;
Η δικαιοσύνη αποτελούσε πάντα θεμέλιο λίθο της δημοκρατίας. Γι’ αυτό άλλωστε κάθε απολυταρχικό καθεστώς φροντίζει πρωτίστως, να αλώσει τα συστήματα απονομής της. Ως επιστήμη, η νομική είναι εξαιρετικά σημαντική. Κατ’ αρχάς, όλες οι κοινωνίες βασίζονται σε έναν τρόπο θέσπισης κοινών κανόνων και επιβολής ποινών στους παραβάτες. Ταυτόχρονα, κάθε σύστημα απονομής δικαιοσύνης καθρεφτίζει – και μάλιστα καθαρότερα ίσως από οτιδήποτε άλλο – την κοινωνική, οικονομική και πολιτική κατάσταση. Στην Ελλάδα έχουν εντοπιστεί, εδώ και δεκαετίες, πολλά προβλήματα δυσλειτουργίας. Τα περισσότερα δεν μπορούν να επιλυθούν για τους ίδιους λόγους που η χώρα παραμένει στάσιμη εδώ και δεκαετίες: Οι Έλληνες πολιτικοί δεν θέλουν να αναλάβουν κανένα πολιτικό κόστος και οι Έλληνες πολίτες αντιστέκονται συστηματικά σε κάθε είδους αλλαγή. Κάθε φορά φωνάζουμε «ναι… θέλουμε να αλλάξουμε» και αμέσως μετά φωνάζουμε ακόμη δυνατότερα «αρκεί αυτή η αλλαγή, να μην επηρεάσει εμένα». Έτσι δεν γίνεται τίποτα όμως. Και μονίμως φταίνε οι άλλοι. Η έννοια όμως της δικαιοσύνης – καθεαυτής – πάει βεβαίως βαθύτερα. Θέλουμε να την αναζητήσουμε; Να βουτηχτούμε στην μεταφυσική μεταξύ Καλού και Κακού; Έχουμε τον χρόνο, την όρεξη, το ενδιαφέρον; Μάλλον όχι. Έχουμε γίνει βιαστικοί. Πολλά από αυτά που γράφω, περιστρέφονται γύρω από την παράβαση των κανόνων. Οι νομικές σπουδές μου έχουν παίξει κάποιο ρόλο.

Το “Κβάντι” πως προέκυψε; Αλήθεια… σε μια “κρίση” αυτοκριτικής, πώς θα χαρακτηρίζατε το κάθε έργο σας ως τώρα, με λίγες κουβέντες;
Στο «Κβάντι» συναντήθηκαν δύο ιστορίες. Η μία αρχίζει με την δολοφονία ενός άντρα χωρίς ταυτότητα στους δρόμους της Μονμάρτης, που τελικά καταλήγει να ταφεί σε ένα νεκροταφείο της Αιγιάλειας. Η άλλη ξεκινάει με μια εξαφανισμένη φυλή στην άκρη της ερήμου Καλαχάρι και καταλήγει πάνω στις στέγες του Παρισιού. Είναι ένας κύκλος γύρω από το ίδιο μήνυμα: Ό,τι γράφεται με αίμα δεν σβήνεται. Το βιβλίο γεννήθηκε μετά από τρία ταξίδια στην Αφρική. Ήθελα να γράψω κάτι για αυτά που συμβαίνουν εκεί κάτω, και φυσικά έχουν άμεση επίπτωση σε όλο τον κόσμο. Δεν είμαι ρεπόρτερ ούτε κάποιος αναλυτής. Προσέγγισα τα πάντα μέσα από την μυθοπλασία. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές η πραγματικότητα αποδεικνύεται τρομακτικότερη από την φαντασία. Ένα μεγάλο κομμάτι του βιβλίου αναφέρεται σε αληθινά περιστατικά. Κι έχω την ελπίδα πως, αν κάποιος το διαβάσει, θα μαντέψει σε τι αναφέρομαι. Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί οκτώ μυθιστορήματά μου κι ένα θεατρικό έργο. Μάλλον θα χρειαζόμασταν πολλές σελίδες για την – όποια – αυτοκριτική μου. Θα ήθελα όμως να μιλήσω για το προηγούμενο βιβλίο μου.
«Ο Δύτης» είναι ένα μυθιστόρημα αφιερωμένο, κατά κάποιο τρόπο, στο Αίγιο. Ήταν θέμα χρόνου. Αργά ή γρήγορα θα επέστρεφα στο μέρος που γεννήθηκα. Όλη μας η ζωή ορίζεται από κύκλους. Στην περίπτωση του «Δύτη» υπήρχε ένας ακόμη λόγος. Το βιβλίο έχει άμεση σχέση και με την ιστορία του τόπου, του Αιγίου. Παρότι το μεγαλύτερο μέρος του μύθου εκτυλίσσεται στο σήμερα, υπάρχει μια κομβική σύνδεση με το παρελθόν. Πρόκειται, κυρίως, για ορισμένα πραγματικά γεγονότα που δεν αποτυπώθηκαν στα βιβλία της ιστορίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις η μυθιστορία μπορεί να σώσει θραύσματα που δεν έχουν χωρέσει στις επίσημες εκδοχές.

Πώς θα σχολιάζετε την κουλτούρα και την ποιότητα που έχει ο μέσος δημότης, στην Αιγιάλεια; Παρακολουθείτε τοπικές θεατρικές παραστάσεις ή την πορεία ντόπιων καλλιτεχνών πάσης φύσεως γενικά; Έχετε ξεχωρίσει κάποιους από αυτούς;
Η ελληνική επαρχία είναι βυθισμένη στον κατατονικό κόσμο της, εδώ και δεκαετίες. Η Αιγιάλεια δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Δεν καταφέραμε να κρατήσουμε ανοιχτό το «Πολυτεχνείο», αυτόν τον πανέμορφο χώρο που είχε φιλοξενήσει τόσα και τόσα. Θεατρικές παραστάσεις δεν φτάνουν ως εμάς (δεν έχουμε «χειμερινή» σκηνή πια), συναυλίες το ίδιο. Βιβλιοπαρουσιάσεις σπάνια, σινεμά το ίδιο. Κατά τα άλλα, πρέπει να κρατάμε το παγκόσμιο ρεκόρ σε ακμάζουσες καφετέριες. Την ίδια ώρα όμως, στην Αιγιάλεια “κρύβονται” τέσσερα – πέντε ενθουσιώδη μουσικά συγκροτήματα και τρεις αξιόλογες θεατρικές ομάδες. Δυστυχώς, δεν ξέρω όλα τα ονόματα των Αιγιωτών καλλιτεχνών. Υπάρχει ένας εκδοτικός οίκος που τον τρέχει με μεράκι η συγγραφέας κ. Παναγιωτακοπούλου. Η Μαρία Καλλιμάνη είναι σπουδαία ηθοποιός και η Ντόρα Μακρυγιάννη ένα νέο μεγάλο ταλέντο. Ο κ. Παπαδημητρίου έχει αποδειχθεί, σημαντικός συνθέτης και μουσικός. Οι ¨Les Skartoi¨ παίζουν πάντα μαγικές μουσικές και ο Ανδρέας Νικολακόπουλος έχει αρχίσει να γράφει καταπληκτικά βιβλία. Αυτοί είναι… και φυσικά όλοι όσοι – ανώνυμοι κι επώνυμοι και… γενικώς – παλεύουν στα περίεργα υπόγεια της τέχνης. Είναι ο πολιτισμός του τόπου μας.


Κατηγορίες Άρθρου
ΠΡΟΣΩΠΑ

Σχετικα αρθρα


ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ

Your email address will not be published. Required fields are marked *

protionline.gr