Ιστορικό Λεύκωμα από το Μουσείο Ιστορίας και Λαογραφίας Λόγγου

ΜΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΠΩΣ ΡΟΓΚΑΛΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΗΡΩΩΝ

Μία έκδοση που αποτυπώνει τη δύναμη της Επανάστασης του 1821, τη θέληση και το σθένος των Ηρώων, κυκλοφορεί το Μουσείο Ιστορίας και Λαογραφίας Λόγγου. Πρόκειται για το Λεύκωμα ΄΄Ο Παπαφλέσσας στα χώματα της Βοστίτσας και στα ψηλά βουνά των Καλαβρύτων ξεσηκώνει τους Γραικούς «Λευτεριά για θάνατο»΄΄, που μέσα από τους στίχους της Μέλπως Ρογκάλα αποτυπώνεται ο ρόλος της Βοστίτσας στην Επανάσταση ενώ περιγράφονται με λυρικότητα, γεγονότα της περιοχής που μας πλημμυρίζουν εθνική υπερηφάνεια!

Το λεύκωμα είναι εμπνευσμένο από τις καταγραφές που διέσωσε ο πρωτοπρεσβύτερος Ανδριανός Παπαδημητρόπουλος από τα Καλάβρυτα και είναι αφιερωμένο στη μνήμη του. Ο ιερέας Ανδριανός Παπαδημητρόπουλος γεννήθηκε στα Καλάβρυτα. Ήταν λειτουργός, μελωδός της θείας λειτουργίας και των εκκλησιαστικών ύμνων της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας. Μελετητής της ιστορίας της πατρίδας μας. Λάτρης της Λαογραφίας. Διέσωσε καταγράφοντας τις παραδόσεις της ιδιαίτερης πατρίδας του, των Καλαβρύτων. Έζησε σε μικρή ηλικία την θηριωδία των εκτελέσεων υπό των Γερμανών, το Δεκέμβριο του 1943, χάνοντας εκεί τον πατέρα του μαζί με όλους τους Καλαβρυτινούς. Συνέβαλε ουσιαστικά για τη δημιουργία του Μουσείου: Ιστορίας και Λαογραφίας Λόγγου, αφήνοντας καταγραφές και αφηγήσεις σε ιστορικά και λαογραφικά κείμενα των παραδόσεων της πατρίδας.

Στο Λεύκωμα, εκτός από τα ποιήματα, περιλαμβάνονται φωτογραφίες, ιστορικά στοιχεία και αναφορές σε τοπικούς Ήρωες που «αγωνίστηκαν για της πατρίδας λευτεριά και του Χριστού την πίστη την αγία».

Τα κείμενα επιμελήθηκε η κ. Ρογκάλα ενώ επιστημονικοί συνεργάτες, είναι: Κωνσταντίνος Κλάγκος, Βάνα Μπεντεβή, Μαρία Σιταρά, Ιωάννης Μπαρδούτσος, Παναγιώτα (Γιώτα) Παπαδοπούλου, Λεωνίδας Πετρόπουλος, Αρχοντία (Ντία) Παναγοπούλου, Σταύρος Δημακόπουλος, Άγγελος Τσάκωνας, Αελλώ Βελαώρα, Βασιλική (Βάσω) Λουκοπούλου, Μάγδα Γεωργακοπούλου. Επίσης, αναφορά γίνεται και στους συνεργάτες-φίλους του Μουσείου Ιστορίας και Λαογραφίας Λόγγου, που είναι: Παναγιώτης (Πάνος) Ματθαίος, Αντώνιος Πετμεζάς, Κωνσταντίνος Πλαπούτας Βασίλειος (Μπιλ) Στέφος, Απόστολος Κ. Λάπας, Σωτήρης Χριστόπουλος, Γεώργιος Μουτσόπουλος, Νικόλαος Μαγκανιώτης, Μάττα Μαγκανιώτη, Αθανάσιος Λουκόπουλος, Παρασκευή (Βούλα) Καλαμίδα του Γεωργίου, Πηνελόπη (Πένυ) Ρογκάλα, Νεκταρία Αγριμανάκη, Γεώργιος Αγριμανάκης, Αλεξάνδρα Ταξιαρχοπούλου, Αλεξάνδρα Βασιλειάδη, Φιλιώ Ξυδιά.

– Ακολουθούν ποιήματα που περιλαμβάνονται στο Λεύκωμα.

Νικόλαος Σολιώτης
Ορέ, ποιος είναι αυτός που ροβολά
όλα τα καταράχια;
Ποδοβολητά αλόγου
Κουρνιαχτός σκεπάζει τον αέρα
ορέ, αστράφτει του Σολιώτη το σπαθί
ο μαύρος του μουγκρίζει,
μια φωνή βροντά μες το Λόγγο
είν’ του Σολιώτη και γρικά
ομπρός όλοι μαζί
στου Λόντου το Ασκέρι,
για λευτεριά για θάνατος
Διαμαντή το σφύριγμα
και όλοι συνταχτήκανε
κρυφό, κρυφό, πήραν μονοπάτι
εκεί στη ράχη της Βοστίτσας
τη μάχη θε να δώσουν
να φέρουν λευτεριά.

Ο Λόντος
Χαμπέρι ο Λόντος έστειλε
με τους μπροστάρηδες
Ρουγκάλα και Ροδόπουλο.
Στους Καπεταναίους
τα ασκέρια να ορμώσουν
ο Διαμαντο-Νικολός
του Λόγγου καπετάνιος
πήρε τον ανήφορο
με ούλα τα παλικάρια.
Στου παπα-Νικολού το μύλο
ξεδίψασαν τα ζα τους.
Στο καταράχι βγήκαν
πάτησαν στου Λόντου το λημέρι
Τσάκαλος και Ξερογιάννης.
Μπουλούκι τα κλεφτόπουλα
μπαρούτι, βόλια
να κουβαλούν
νερό για τους αγωνιστές
τα χείλη τους να βρέχουν.
Στέκει ορθός ο Λόντος
στην γκλίτσα ακουμπισμένος.
Με τη βραχνή φωνή
τούτα τους μολογά ταχιά ταχιά
της Παναγιάς γιορτή
και η Λαμπρή κοντοζυγώνει.
Άντε ορέ παιδιά
στου Αγιαννιού το μοναστήρι
εδώ Λαμπρή να κάνουμε
με τον Παπακαλόγερο
του Γρώπαγέννημα τον Άγιο Ανανία
φύλακας τ’ Αγιαννιού.
Όλοι μαζί να ψάλουμε
το «Χριστός Ανέστη»
και η πατρίδα λεύτερη
να ψέλνει το «Ωσαννά».

Ανδρέας Ζαΐμης συλλογιέται
Στου φεγγαριού το ξέφωτο
Ζαΐμης συλλογιέται
τα λόγια του Παπαφλέσσα
μοναχός του μονολογεί
και βαριά αναστενάζει.
Αχ, ονειροπόλε Διάκε
την Τουρκιά θέλεις να πολεμήσεις.
Διάκε ποιος μπορεί μαζί της να τα βάλει;
Έχει τουφέκια από ασήμι
σπαθιά από χρυσό.
Έχει άλογα με άγριους καβαλαρέους
Τουρκαλβανούς.
διψούν για αίμα Ελληνικό.
Έχει στη θάλασσα πλεούμενα
τα αμπάρια βόλια γεμισμένα.
Ο λογισμός του θολώνει
τα πύρινα λόγια του Διάκου
της ψυχής του πόνος
τα μάτια του σηκώνει
ψηλά στον ουρανό
και το σταυρό του κάνει.
Ευθείς τα σύννεφα ανοίγουν
προβάλει η Παναγιά
με Αγγέλους και Αρχαγγέλους
βροντές, αστραπές γεμίζουν τον ουρανό.
Μορφή του Παπαφλέσσα
να γυροφέρνει
μέσα από τις πύρινες φωτιές
με το σπαθί στο χέρι.
Ζαΐμης πέφτει στα γόνατα
η Παναγιά το θαύμα έδωσε.
Έκραζε τους Καπετανέους
κλεφτόπουλα και αγωνιστές
ορμώθηκαν όλοι μαζί
την Τουρκιά να πολεμήσουν.
‘’Αδέρφια μου’’του Παπαφλέσσα τούτα τα λόγια ‘’για λευτεριά, για θάνατος
μαζί μας θε να πάρουμε
και της Παναγιάς ευχή
καλό βόλι αδέρφια μου’’.