ΕΥΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΝΤΟΡΑ ΚΑΤΣΩΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ
Καθολικότητα φαίνεται πως αποκτά το αίτημα για επανέναρξη των ανασκαφών για την Αρχαία Ελίκη, με την τοπική κοινωνία να ζητά να αποκατασταθεί η αδικία και η εξέλιξη των ερευνών να σταματήσει να «κολλάει» σε γραφειοκρατικά εμπόδια και προσωπικές εμπάθειες. Σε συνέχεια της πρωτοβουλίας των προέδρων περιοχής Αρχαίας Ελίκης και της ακόλουθης ομόφωνης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Αιγιαλείας για το μείζον θέμα της συνέχισης των ανασκαφών, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 11 Ιουνίου, συνέντευξη-δημόσια ενημέρωση επί του θέματος, στον χώρο των Παλαιών Σφαγείων Αιγίου.
Την ενημέρωση παρείχε η πρόεδρος της Εταιρείας Φίλων Αρχαίας Ελίκης, υπεύθυνη των ερευνών, Αρχαιολόγος Ντόρα Κατσωνοπούλου, μαζί με τον αντιδήμαρχο Νίκο Καραΐσκο αλλά και τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών που είναι και μέλος της Εταιρείας Φίλων Αρχαίας Ελίκης, Ανδρέα Βελισσάριο, ενώ παρόντα ήταν ακόμη κι άλλα μέλη της Εταιρείας, καθώς και εκπρόσωποι φορέων όπως η αντιδήμαρχος Μαρία Ιατροπούλου, ο πρόεδρος του Εμποροεπαγγελματικού Επιχειρηματικού Συλλόγου Αιγιαλείας Λάμπης Παπαδόπουλος, ο γραμματέας της Ομοσπονδίας Συλλόγων Αιγιαλείας Νίκος Παπαδόπουλος κ.ά.
Ο δήμος παρών
Ο κ. Καραΐσκος αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα ανάδειξης της Αρχαίας Ελίκης, τονίζοντας πως ΄΄έχει γίνει μία πολύ σημαντική δουλειά όλα αυτά τα χρόνια με τις ανασκαφές από την κ. Κατσωνοπούλου και την ομάδα της, οι οποίες πρέπει να συνεχίσουν να γίνονται και αυτό υποστηρίζεται και με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που εξέδωσε ψήφισμα. Δυστυχώς έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια από τη στιγμή που η αρχαιολογική σκαπάνη σταμάτησε να φέρνει στο φως αρχαιότητες δηλαδή ιστορικά στοιχεία για τη χαμένη πολιτεία. Κάπως έτσι μένει η περιοχή μας πίσω διότι εάν αυτή η τόσο σημαντική ανακάλυψη αποκαλυφθεί σε όλο το μήκος και πλάτος της, θα καταστήσει τον τόπο μας πόλο έλξης΄΄.
Επιπλέον, ο αντιδήμαρχος τόνισε: ΄΄Είναι στενάχωρο το γεγονός ότι η προσπάθεια έχει αναγνωριστεί στο εξωτερικό από μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα, αρχαιολόγους και ιστορικούς, όχι όμως στην Ελλάδα όσο θα έπρεπε, ενώ δεν επιβαρύνεται καθόλου ο κρατικός προϋπολογισμός, Σαν δήμος απαιτούμε και διεκδικούμε να ξαναξεκινήσει η διαδικασία αυτή της ανάδειξης των αρχαιοτήτων που είναι τόσο σημαντική για τον τόπο ώστε να μπορέσουμε η Αιγιάλεια και ως έδρα της Αχαϊκής Συμπολιτείας να χαρακτηριστεί για όλη αυτή την ιστορική εικόνα που έχει και που αντικατοπτρίζει ουσιαστικά μία πρόοδο και μία αναπτυξιακή διαδρομή για τον δήμο μας. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι για την προσπάθεια αυτή υπάρχει ομοθυμία΄΄.
Άρνηση από την αρχή…
΄΄Το αίτημα πρέπει να προχωρήσει εκφράζοντας όλη την Αιγιάλεια΄΄, είπε η κ. Κατσωνοπούλου κάνοντας γνωστό ότι μετά την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου εκδόθηκαν ψηφίσματα και από άλλους φορείς της περιοχής όπως είναι ο Εμποροεπαγγελματικός Επιχειρηματικός Σύλλογος Αιγιαλείας, ο επαγγελματικός Σύλλογος Δυτικής Αιγιάλειας, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Αιγιαλείας και Καλαβρύτων και η Ομοσπονδία Συλλόγων. ΄΄Για πολλές δεκαετίες έχουν αφήσει να αιωρούνται πολλά ψέματα και κάποτε αυτά πρέπει να τελειώσουν΄΄, τόνισε η κ. Κατσωνοπούλου, θυμίζοντας την αδράνεια που υπήρξε από το κράτος όταν ακόμη ξεκινούσαν οι έρευνες. ΄΄Ακολουθήσαμε μία νέα επιστημονική προσέγγιση. Χρησιμοποιήσαμε τη σύγχρονη τεχνολογία, άλλες επιστήμες όπως Γεωλογία, Γεωφυσική, Αρχαιομετρία και άλλες ειδικότητες για να φτάσουμε αισίως στην ανακάλυψη της Αρχαίας Ελίκης, όχι στη θάλασσα όπως πιστευόταν παλιά, αλλά στην ξηρά και συγκεκριμένα στα τρία χωριά Ελίκη, Ριζόμυλο και Νικολαίικα. Η πρώτη επιτυχία της ομάδας μας ήταν το 1995 όταν βρήκαμε τα πρώτα αρχαία ερείπια στην πεδιάδα, όμως αυτό δεν αντιμετωπίστηκε με χαρά από την κρατική υπηρεσία και τότε έγινε η πρώτη προσπάθεια να μην συνεχιστεί η ανασκαφή. Συντονισμένα ωστόσο, το Πανεπιστήμιο Πατρών, η Εταιρεία Φίλων Αρχαίας Ελίκης και η Αμερικανική Σχολή που ήταν τότε φορέας της έρευνας, προχωρήσαμε, και το 2000 ξεκίνησε η πρώτη φάση των ανασκαφών σε δοκιμαστικό επίπεδο και από το 2003 και μετά σε συστηματική βάση, βάσει του νέου αρχαιολογικού νόμου του 2002. Το αίτημα εγκρίθηκε για μία πενταετία ολοκληρώθηκε επιτυχώς, συνεχίστηκε για δεύτερη πενταετία αλλά όταν έγινε το αίτημα για την τρίτη πενταετία το 2012, τότε λάβαμε μία απάντηση άνευ αιτιολογίας, ότι δεν συνεχίζονται οι ανασκαφές΄΄, εξήγησε η επικεφαλής των ερευνών, η οποία αναφέρθηκε ακόμη σε ψεύδη, ανακρίβειες αλλά και σε συκοφάντηση σε προσωπικό επίπεδο, δίνοντας στη δημοσιότητα το αρχαιολογικό δελτίο του υπουργείου Πολιτισμού στο οποίο δημοσιεύεται περίληψη της καταδικαστικής απόφασης του Εφετείου Αθηνών πρώην προϊσταμένου της Εφορίας Αρχαιοτήτων για τις συκοφαντίες εις βάρος της. ΄΄Αυτό έδειξε μία εμμονή και ένα μένος από την πλευρά τους που συνεχίστηκαν και από τους διαδόχους τους΄΄, είπε.
Τα πορίσματα και οι πολυσέλιδες εκθέσεις που δικαιώνουν
Παρουσίασε ακόμη τα πορίσματα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (παλαιότερα ονομαζόταν Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης), σημειώνοντας πως από το 2015 μέχρι το 2020 έχουν πραγματοποιηθεί τρεις συνεχόμενοι έλεγχοι από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας. ΄΄Οι επιθεωρητές που έκαναν τον έλεγχο κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι παρανόμως έχει διακοπεί η ανασκαφική έρευνα στην Αρχαία Ελίκη΄΄, σημείωσε ενώ αναφέρθηκε στην τελευταία έκθεση 177 σελίδων στις οποίες ελέγχονται όλες οι πλευρές. Όπως είπε, ΄΄η κατάληξη είναι ότι ενώ το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει τηρήσει απαρέγκλιτα τις προϋποθέσεις του νόμου, αυτές έχουν καταστρατηγηθεί από την πλευρά του υπουργείου Πολιτισμού΄΄. Επιπλέον, αναφέρθηκε στην απόφαση του 2019 βάσει της οποίας δεν χορηγήθηκε άδεια στο τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών για τη συνέχιση των αρχαιολογικών ανασκαφικών ερευνών στην Αρχαία Ελίκη, με την αιτιολογία ότι υπεβλήθη από φορέα που δεν διαθέτει την απαιτούμενη αρχαιολογική εξειδίκευση. Ο νόμος όμως λέει, όπως υπογράμμισε η κ. Κατσωνοπούλου, ότι όσα Πανεπιστήμια διαθέτουν αρχαιολογική ή παλαιοντολογική εξειδίκευση μπορούν να υποβάλουν αιτήματα. ΄΄Έκοψαν δηλαδή τον νόμο εκεί που τους βολεύει΄΄, τόνισε.
Τι περίμεναν από τον Ιάσονα Φωτήλα
Παρέθεσε ακόμη το περιεχόμενο των δύο ερωτήσεων του Ιάσωνα Φωτήλα στο ελληνικό κοινοβούλιο όσο ήταν βουλευτής Αχαΐας, ο οποίος έλεγε πως «κακώς έχουν παγώσει οι ανασκαφές και ζητούσε επανέναρξη, θεωρώντας ότι η Ελίκη θα μπορούσε να είναι και ένας διεθνής τουριστικός προορισμός κάτι που στερείται η Αιγιάλεια από τη στιγμή που δεν συνεχίζονται οι ανασκαφές».
Μιλώντας για τη συμπεριφορά του με την ιδιότητα του υφυπουργού Πολιτισμού, η κ. Κατσωνοπούλου έκανε γνωστό ότι συναντήθηκε μαζί του τον περασμένο Σεπτέμβριο όπου τον ενημέρωσε, μαζί με τον πρόεδρο της Διεθνούς Επιτροπής Γιάννη Βασιλακόπουλο, για την αδράνεια και τη μη συνέχιση των ερευνών, παραθέτοντάς του και το τρίτο πόρισμα, ωστόσο δύο μήνες μετά ο ίδιος ανέφερε στον Τύπο ότι περιμένει το πόρισμα.
΄΄Θεωρώ ότι είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί, άλλωστε προς τον ίδιο απευθύνθηκαν και οι πρόεδροι της περιοχής της Αρχαίας Ελίκης, ζητώντας του να φροντίσει να συνεχιστεί η ανασκαφή και όλοι μας περιμένουμε από τον ίδιο, από τη στιγμή που γνωρίζει τόσο καλά το θέμα, να πράξει ό,τι ζητούσε στις παρεμβάσεις του, δηλαδή αποκατάσταση της νομιμότητας και συνέχιση των ανασκαφών”.
Παράπονα για τη στάση της Εφορείας Αρχαιοτήτων
΄΄Οι ανασκαφές έχουν σταματήσει εδώ και 12 χρόνια παράνομα και αναιτιολόγητα με αποτέλεσμα η Αιγιάλεια να έχει χάσει όλα όσα θα είχε φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη και αυτή τη στιγμή δεν θα μιλούσαμε για συνέχιση της ανασκαφής που είναι το αυτονόητο αλλά για τα σχέδια και τις μελέτες μας για την ανάδειξη των ευρημάτων. Δηλαδή να φτιάξουμε τον χώρο να είναι επισκέψιμος να προσελκύσουμε τουρίστες Όλη αυτή η αυθαιρεσία του δημοσιοϋπαλληλικού κατεστημένου και η παραπληροφόρηση προκειμένου να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα πρέπει να σταματατήσει΄΄, επισήμανε ακόμη η κ. Κατσωνοπούλου, κατηγορώντας την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αχαΐας για παρέμβαση στο Πανεπιστήμιο Πατρών προκειμένου να μην συμμετέχουν αρχαιολόγοι του στην ανασκαφή. ΄΄Μπαίνουν και θέματα καταπάτησης ηθικής, έλλειψης σεβασμού στο έργο των άλλων και θέματα σφετερισμού΄΄, σημείωσε ακόμη η επικεφαλής του ερευνητικού έργου, κάνοντας αναφορά και στην ενότητα για την Ελίκη στη νέα πτέρυγα του Αρχαιολογικού Μουσείου που, όπως είπε, επικεντρώνεται μόνο σε ένα οικόπεδο στα Νικολέικα που δεν αντικατοπτρίζει το εύρος και τη σημαντικότητα των ευρημάτων και στις τρεις σημερινές κοινότητες.
Όλοι μαζί για την τοπική κοινωνία, η επιθυμία του εκπροσώπου των εμπόρων
Μεγαλύτερη ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας για διεκδίκηση της ενανέναρξης των ερευνών ζήτησε ο Λάμπης Παπαδόπουλος, τονίζοντας πως η αρχαιολογική ανάδειξη θα προσδώσει πόντους στην τουριστική ανάπτυξη του τόπου. ΄΄Είναι κάτι που το έχουμε πολύ μεγάλη ανάγκη όλοι, ειδικά στη σημερινή εποχή που η περιοχή μας υποβαθμίζεται αλλά και όλος ο κοινωνικός ιστός έχει προβλήματα επιβίωσης. Έχουμε κάνει συνάντηση με τον κ. Καραΐσκο και είμαστε κι εμείς κοντά σε αυτό το αίτημα για συνέχιση των ερευνών΄΄, σημείωσε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ως προς το τι θα ακολουθήσει, διαφάνηκε η πρόθεση το θέμα να φτάσει μέχρι το πρωθυπουργικό γραφείο ούτως ώστε όταν του χρόνου το Πανεπιστήμιο υποβάλλει νέο αίτημα, να λάβει «πράσινο φως», βάζοντας τέλος στη στασιμότητα.
