Του Ηλία Ασπρούκου Περιβαλλοντολόγου
Σε μια αποδυναμωμένη περιφέρεια, η Αιγιάλεια αποτελεί δυστυχώς ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας περιοχής που μοιάζει να έχει ξεχάσει τον προορισμό της. Μια πόλη και μια ευρύτερη περιοχή, με φυσικά χαρίσματα, ιστορικό βάθος και στρατηγική θέση, αλλά χωρίς πηδάλιο και χωρίς όραμα.
Η καθημερινότητα του Αιγίου είναι μια διαρκής υπενθύμιση όσων θα μπορούσαν να έχουν γίνει και δεν έγιναν. Εγκαταλελειμμένες υποδομές, κλειστά καταστήματα, νέοι που φεύγουν για να μη γυρίσουν, μια αγορά που υπολειτουργεί και μια κοινωνία που παλεύει να πείσει τον εαυτό της πως “δεν φταίει μόνο ο Δήμος”. Μα ο Δήμος είναι το εργαλείο, το όχημα, η αρχή και το τέλος της τοπικής ανασύνταξης. Κι όταν αυτός απουσιάζει ή ακόμα χειρότερα, σιωπά, τότε ολόκληρη η περιοχή παραδίνεται στην παρακμή.
Η πρόσφατη στάση της δημοτικής αρχής αναφορικά με την αξιοποίηση των εγκαταστάσεων του πρώην ΤΕΙ στο Αίγιο αποκάλυψε με τρόπο ωμό την απουσία στρατηγικής.Μερικοί προσπαθούν να κοροϊδέψουν τους πολίτες με Γεωργικές Ακαδημίες προκειμένου να βολέψουν μερικούς που επανέρχονταιστο ψευτοδίλημμά αυτό κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Έχουν μετατρέψει τους πεζόδρομους σε Τέμπη, ήδη κλείσαμε τα δύο χρόνια ενασχόλησης με αυτά.Ο Δήμαρχος, αντί να αρπάξει την ευκαιρία για ένα δημόσιο κάλεσμα, για έναν ανοιχτό διάλογο με την κοινωνία και τους φορείς, αντέδρασε με επιθετικότητα απέναντι στον επικεφαλής της αντιπολίτευσης. Αντί να παρουσιάσει λύσεις, παρουσίασε ένταση, αντί να ανοίξει δρόμους, ύψωσε τείχη.
Οι εγκαταστάσεις του ΤΕΙ δεν είναι απλώς ένα ακίνητο που ρημάζει. Είναι ένα σύμβολο, είναι η απόδειξη ότι κάποτε το Αίγιο διεκδίκησε θέση στον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Και είναι σήμερα ο καθρέφτης της αδράνειας που κυριαρχεί, σε μια περίοδο που η περιφέρεια πρέπει να επανασχεδιάσει τον ρόλο της και να δώσει ευκαιρίες στους νέους, η Αιγιάλεια επιλέγει να αγνοήσει ακόμα και τις πιο αυτονόητες λύσεις.
Αλλού, πρώην ιδρύματα μετατράπηκαν σε πρότυπα κέντρα. Στην Κρήτη στεγάζονται θερμοκοιτίδες νεοφυών επιχειρήσεων. Στη Λάρισα λειτουργούν αγροδιατροφικά κέντρα που συνεργάζονται με ευρωπαϊκά δίκτυα. Στο Δίστομο, μια παλιά σχολή ΟΑΕΔ έχει γίνει κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Στην Πάτρα, κάθε δημόσιο κτίριο που μένει αχρησιμοποίητο, αξιολογείται ως δυνητικός χώρος πολιτισμού, νεανικής καινοτομίας ή κοινωνικής δράσης, από το Πανεπιστήμιο Πατρών κ.α.
Στο Αίγιο, τίποτα. Μόνο σιωπή. Και τώρα;
Η Πολιτική ηγεσία οφείλει να είναι μπροστά από τις ανάγκες, όχι πίσω τους. Ένας Δήμαρχος δεν μπορεί να περιμένει τις «κατάλληλες συνθήκες», τις δημιουργεί. Ούτε μένει άπραγος περιμένοντας πότε θα «ωριμάσουν οι συνθήκες», αντίθετα δημιουργεί ευκαιρίες, οι συνθήκες ωριμάζουν όταν κάποιος δουλεύει, όταν κάποιος ονειρεύεται, σχεδιάζει και εκτελεί.Εδώ χρειάζεται ένας σωστός ηγέτης που θα πάρει το αεροπλάνο και θα παρουσιάσει την πόλη του στα πέρατα της γης μέχρι να φέρει επενδυτές… Οφείλει να πηγαίνει σε συνέδρια, να χτυπάει πόρτες, να ετοιμάζει φάκελους και να παρουσιάζει ολοκληρωμένες προτάσειςνα συζητά με Έλληνες και ξένους ακαδημαϊκούς, αναζητώντας συνεργασίες. Δεν στέκεται ακίνητος να παρακολουθεί τη φθορά. Δεν σπαταλά χρόνο σε εσωτερικές έριδες και μικροπολιτικά παιχνίδια, όταν ο τόπος βουλιάζει στη μετριότητα.
Το Αίγιο δεν αντέχει άλλη απραξία, δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Η νέα γενιά μεγαλώνει χωρίς προοπτική, χωρίς εργασία, χωρίς περηφάνια για τον τόπο της. Κι όταν φύγει, δύσκολα θα επιστρέψει. Αν δεν καταφέρουμε να συνδέσουμε την πόλη με την καινοτομία, την έρευνα, τον πολιτισμό, τότε θα μιλάμε σε λίγο καιρό για ένα ακόμα «γραφικό χωριό της πεδινής Ελλάδας» και όχι για μια περιοχή με μέλλον.
Οι τοπικοί φορείς, οι επαγγελματικοί σύλλογοι, οι εκπαιδευτικοί, οι επιστήμονες και οι ίδιοι οι πολίτες πρέπει να πάρουν θέση. Να μην επιτρέψουν τη διαρκή απαξίωση της δημόσιας ζωής. Να διεκδικήσουν ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης. Όχι με υποσχέσεις αλλά με έργα, όχι με λόγια αλλά με προτάσεις, με νούμερα, με στόχους.
Η εγκατάλειψη δεν είναι φυσικό φαινόμενο, είναι πολιτική επιλογή. Και όταν η Δημοτική Αρχή επιλέγει να απαξιώσει τον δημόσιο διάλογο, όταν αποφεύγει να τοποθετηθεί για το μέλλον ενός τόσο σημαντικού χώρου, τότε φέρει πλήρη ευθύνη για την αδράνεια που ακολουθεί.
Πολλοί θα πουν ότι η ευθύνη δεν βαραίνει μόνο τη διοίκηση… Αλλά ας θυμηθούμε ότι οι πόλεις δεν πεθαίνουν μόνο από τις πληγές που τους προκαλούν οι εχθροί. Πεθαίνουν κυρίως από την αδιαφορία εκείνων που τις διοικούν χωρίς όραμα.
Η Αιγιάλεια αξίζει κάτι καλύτερο. Αξίζει ένα μέλλον που θα σχεδιάζεται με τόλμη και όχι με φόβο. Με διεκδίκηση και όχι με ηττοπάθεια, με φαντασία, συνεργασία και πίστη στις δυνατότητές της. Αρκεί κάποιος να το πιστέψει και να το υπηρετήσει με πάθος.Και κυρίως, να κοιτάξει μπροστά.
«Οι πόλεις δεν πεθαίνουν από εχθρούς, πεθαίνουν από εκείνους που τις κυβερνούν χωρίς όραμα.»
