ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ «ΚΟΣΤΟΣ» ΣΕ ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ ΠΑΝΙΔΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΩΤΙΕΣ ΤΟΥ ΙΟΥΛΙΟΥ
Το καταστροφικό της αποτύπωμα άφησε η φωτιά της 23ης Ιουλίου από τα σημεία που πέρασε στο φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού, πλήττοντας σε μεγάλο βαθμό τη χλωρίδα και πανίδα σε ένα φυσικό χώρο σπάνιας περιβαλλοντικής αξίας.
Σύμφωνα με την πραγματογνωμοσύνη που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα από Ειδικό Κλιμάκιο Εμπειρογνωμόνων, οι φυσικές αλλοιώσεις είναι σε μικρότερο βαθμό από τις αρχικές εκτιμήσεις ενώ η κατάσταση του φυσικού πλούτου του φαραγγιού έχει καταστραφεί ή αλλοιωθεί μόνο σε ορισμένα σημεία του και κυρίως στην ανατολική πλευρά του.
Στη μικρότερη δυνατή απώλεια, συνετέλεσε, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, το γεγονός ότι οι παρεμβάσεις τις ημέρες που ήταν σε εξέλιξη η πυρκαγιά, από εναέριες και επίγειες δυνάμεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της Πολιτικής Προστασίας, της Π.Δ.Ε. αλλά και των εθελοντών, ήταν καίριες, άμεσες και αποτελεσματικές, έτσι ώστε να «κρατήσουν» τη φωτιά και να μην καταστρέψει όλο τον φυσικό πλούτο του φαραγγιού. Από την άλλη, η τεράστια πυρκαγιά έφερε στην “επιφάνεια” προβλήματα που θα μπορούσαν να μην υπάρχουν, όπως για παράδειγμα η έλλειψη σε αναμονές κρουνών ανά χιλιόμετρο σε όλο το μήκος του φαραγγιού, έτσι ώστε να μπορούν τα πυροσβεστικά οχήματα να ανεφοδιάζονται σε μηδέν χρόνο νερό, δίχως να χάνεται πολύτιμος χρόνος και να απειλείται ανοιχτά μία περιοχή απαράμιλλης ομορφιάς και βέβαια, περιβαλλοντολογικής αξίας.
Η σπουδαιότητα του φαραγγιού
Μαζί με τον ορεινό όγκο του Χελμού (Αροάνια όρη),το φαράγγι αποτελεί μια ενιαία προστατευόμενη περιοχή που από το 2009 χαρακτηρίζεται ως Εθνικό Πάρκο της Ελλάδας. Έχει συνολικό μήκος περίπου 20 χλμ. και διαρρέεται από τον Βουραϊκό ποταμό στον οποίο και οφείλει το όνομά του.
Η χλωρίδα του φαραγγιού του Βουραϊκού ποταμού κρίνεται ως εξέχουσα σημαντική, γεγονός που επιβεβαιώνεται από την καταγραφή αρκετών ενδημικών ειδών με ιδιαίτερη επιστημονική αξία, σπάνια και προστατευμένα, όπως η καμπανούλα των βράχων (Campanularupestris), ο άγριος στάχυς (Stachysparolinii), η αουρίνια του Μωριά (Auriniamoreana) κ.ά. Αξιομνημόνευτη είναι και πανίδα της περιοχής που βρίσκει καταφύγιο στους απότομους δασωμένους ορεινούς όγκους που περιβάλλουν το φαράγγι.
Τι έδειξε η έκθεση
Το Protionline.gr παραθέτει τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Περιβαλλοντολόγος Δρ. Βιολογίας, εκπρόσωπος του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και προϊσταμένη της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Χελμού Βουραϊκού και προστατευμένων περιοχών Βόρειας Πελοποννήσου Ελένη Κουμούτσου, που μελέτησε μαζί με την ομάδα της όλα τα σημεία στο σύνολό τους στο φαράγγι, μετά την καταστροφική πυρκαγιά. Όπως σημείωσε η κ. Κουμούτσου, «ότι βάσει της λήψης δορυφορικών εικόνων από το σύστημα «Κοπέρνικος» αλλά και της επί τόπου αυτοψίας που πραγματοποιήθηκε, τα καμένα στρέμματα ανέρχονται σε 3.855 και οι οικότοποι που έχουν καεί είναι κυρίως πεύκα και ασβεστολιθική βραχώδη βλάστηση. Επίσης έχουν καεί ορισμένες φυσικές στοές στην ευρύτερη δασική περιοχή, εντός του φαραγγιού και κατά μήκος του».
Σύμφωνα με την πραγματογνωμοσύνη, οι συγκεκριμένες εκτάσεις είχαν καεί ξανά στις καταστροφικές φωτιές το 2007, αλλά η βλάστηση είχε αναπτυχθεί πάλι. Όπως αναφέρεται στην τελική μελέτη, «το μέτωπό της πυρκαγιάς ξεκίνησε δυτικά από την Natura περιοχή και κινήθηκε με διεύθυνση ανέμου προς τα ανατολικά, περνώντας τον Βουραϊκόδια μέσου διαφόρων οικοτόπων, καταλήγοντας στην ανατολική πλευρά του, όπου έκαψε και την περισσότερη βλάστηση. Επίσης, σύμφωνα με την δορυφορική εικόνα της έκτασης της καμένης γης, η συνολική επιφάνεια έφτασε τα 8.200 στρέμματα καμένης έκτασης τα οποία επηρέασαν τα είδη της πανίδας.
Πρόκειται για τα είδη που φέρουν την ονομασία Χρυσαετός, Μπούφος, Φιδαετός και Βουνοσταχτάρα, που ζουν και υπάρχουν στην περιοχή. Κατά την αυτοψία παρατηρήθηκαν και άλλου είδους αρπακτικά πουλιά, κατά μήκος των καμένων περιοχών, είδη που ενδεχομένως βρέθηκαν στο σημείο για αναζήτηση τροφής».
Η πραγματογνωμοσύνη για τις επιπτώσεις στην πανίδα της περιοχής
Οι πιθανές επιπτώσεις στα παραπάνω είδη της περιοχής ΖΕΠ «ΟΡΟΣ ΧΕΛΜΟΣ(ΑΡΟΑΝΙΑ) – ΦΑΡΑΓΓΙ ΒΟΥΡΑΪΚΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ» αφορούν τη Βουνοσταχτάρα (Apusmelba) που χάνει το 74% του κρίσιμου ενδιαιτήματος αναπαραγωγής της, τον Μπούφο (Bubobubo) που χάνει το 24% του κρίσιμου ενδιαιτήματος αναπαραγωγής και τροφοληψία του, τον Φιδαετό (Circaetusgallicus)που χάνει το 20% του κρίσιμου ενδιαιτήματος αναπαραγωγής και τροφοληψίας και τον Χρυσαετό (Aquilachrysaetos) που χάνει το 14% του κρίσιμου ενδιαιτήματος αναπαραγωγής και τροφοληψίας.
Με βάση τη μελέτη, οι συνέπειες από την πυρκαγιά της 24ης -25ης Ιουλίου στο βόρειο τμήμα του φαραγγιού του Βουραϊκού ποταμού, αναμένεται να είναι σημαντικές στην χλωρίδα και πανίδα των αντίστοιχων περιοχών Natura 2000.Προτείνεται η λήψη άμεσων μέτρων για την αποκατάσταση της πληγείσας περιοχής.