ΆΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ, ΠΥΚΝΟΤΕΡΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΑΚΟΚΑΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΣΕ ΜΙΑ 50ΕΤΙΑ
Αλλαγή των κλιματολογικών συνθηκών, βασικός παράγοντας για τον οποίο ουσιαστικά «κτυπά» και το καμπανάκι του κινδύνου για πολλά από τα είδη χλωρίδας και πανίδας αλλά και τη διάσωση του φαραγγιού -χαρακτηρισμένου και ως παγκόσμιου κάλλους μνημείο της φύσης- διαπιστώνει το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Οι διαπιστώσεις περιέχονται στα πλαίσια της προ-μελέτης που θα παραδοθεί στον ΟΣΕ για τα έργα και τα μέτρα αποκατάστασης των ζημιών και ενίσχυσης των υποδομών του Οδοντωτού, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και τα μοναδικά πέτρινα γεφύρια που σε λίγο καιρό συμπληρώνουν 130 χρόνια ζωής και λειτουργίας, από την κατασκευή της γραμμής.
Όπως είναι γνωστό, προ εξαμήνου, μετά τις κακοκαιρίες Daniel και Elias, ο ΟΣΕ ανέθεσε απευθείας σε ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Πατρών με επικεφαλής τον Καθηγητή Γεωλογίας Ιωάννη Κουκουβέλα την έρευνα και μελέτη αποκατάστασης μετά από τις μεγάλες κατολισθήσεις που έχουμε στο φαράγγι συνέπεια της φωτιάς του περασμένου Ιουλίου (26-7-2024).
Στα τέλη της εβδομάδας έτοιμη η μελέτη Κουκουβέλα
Η μελέτη «τρέχει» εδώ και ένα 5μηνό και πρόκειται μάλιστα να παραδοθεί στα τέλη της εβδομάδας αν και ο ΟΣΕ έχει στα χέρια του ήδη τις εκθέσεις που αφορούν τις ζημιές που έχει υποστεί η γραμμή στον Οδοντωτό με διαφορετικά σενάρια για μια σειρά από, αρχικά, άμεσες αποκαταστάσεις και καθαρισμούς στην περιοχή των πλημμυρών, από το 1ο χλμ. στο Διακοπό έως και τη στάση του τρένου στα Νιάματα.
Σύμφωνα με την έκθεση που έχει λάβει ο ΟΣΕ, οι άμεσες ενέργειες έχουν ολοκληρωθεί ενώ αυτή την περίοδο επανέρχεται ο Οδοντωτός σε λειτουργία και παράλληλά σχεδιάζονται μεσοπρόθεσμες αλλά και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις που θα αυξήσουν την ανθεκτικότητα της υποδομής και, παράλληλά, θα προστατέψουν το σύνολο της γραμμής των 22 χλμ. έως και τα Καλάβρυτα, από φαινόμενα όπως κατολισθήσεις που απειλούν την ασφάλεια των μετακινήσεων.
«Ο Οδοντωτός σιδηρόδρομο αντιμετωπίζει διαχρονικά προβλήματα και αδυναμίες που επιδεινώθηκαν κυρίως μετά τη φωτιά που είχαμε το 2007 μέσα φαράγγι, όταν κάηκαν τα περισσότερα δέντρα που συγκρατούσαν με τις ρίζες τους τα νερά στις πλαγιές. Ένα ευχάριστο σημείο σε σχέση με την μελέτη της γεωλογικής κατάστασης της γραμμής μέσα στο φαράγγι, είναι ότι η υποδομή ενισχύθηκε σημαντικά στα πλαίσια της ανακατασκευής που έγινε την περίοδο 2006-2009 όταν άλλαξαν τα μήκη της γραμμής για τους νέους συρμούς» αναφέρει ο κ. Κουκουβέλας.
Το επόμενο ερώτημα βέβαια είναι για πόσο αυτό το έργο που έγινε τότε, αύξησε της αντοχές προκειμένου η γραμμή να μην υφίσταται αλλοιώσεις και προβλήματα.
Που πραγματοποιήθηκε έλεγχος
«Πραγματοποιήθηκε έλεγχος σε όλες τις γέφυρες αλλά τα σκύρα, τα αδρανή υλικά πάνω στα οποία ‘πατά’ η οδόντωση. Διαθέτουν αντοχή καθώς οι αλλοιώσεις που έχουμε κατά την τελευταία 20ετία δεν είναι εκτεταμένες. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας καθησυχάσει…» σχολιάζει ο καθηγητής γεωλογίας, εξηγώντας ότι εδώ και μια 50ετία περίπου – για την ακρίβεια μια περίοδος 44 ετών, από το 1979 έως και το 2023, καταγράφεται μια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 1,2 βαθμούς Κελσίου. Επίσης κατά τον τελευταίο μισό αιώνα, μέσα στο φαράγγι, οι βροχοπτώσεις έχουν λάβει πιο απειλητική μορφή! «Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας στον Βουραϊκό φαίνεται ότι ακολουθεί την πορεία του πλανήτη με την αλλαγή του Κλίματος. Επίσης οι βροχοπτώσεις είναι, πια, πιο σύντομες αλλά και πιο απότομες» σύμφωνα με τον κ Κουκουβέλα.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια προειδοποίηση ότι -στο άμεσο μέλλον- η σιδηροτροχιά θα δοκιμαστεί σε πιο υψηλές θερμοκρασίες ενώ τα άσχημα καιρικά συμβάντα και καταστροφές θα είναι πιο πυκνά, συνθήκες πού ήδη άλλωστε βιώνει η περιοχή του Γεωπάρκου Χελμού – Βουραϊκού και ο Οδοντωτός ο οποίος έχει κλείσει ήδη πέντε φορές μέσα σ ένα εξάμηνο.
Σύμφωνα με τα όσα ήδη έχει αναφέρει το Protionline.gr η προμελέτη του Πανεπιστημίου η οποία παραγγέλθηκε μετά από σειρά από αυτοψίες που έκαναν -επί του πεδίου- των τελευταίων καταστροφών και εμπειρογνώμονες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, έχει καταγράψει 10-15 σημεία όπου απαιτούνται να γίνουν παρεμβάσεις αλλά και «αμυντικά» έργα για μεγάλες πλημμύρες και κατολισθήσεις.
Το σημαντικό σχετικά με τη μελέτη του Πανεπιστημίου Πατρών είναι ότι υπάρχει στάθμιση του κινδύνου, μια ιεράρχηση παρεμβάσεων που πρέπει να γίνουν μέσο-μακροπρόθεσμα ώστε ο ΟΣΕ αλλά και η Κυβέρνηση να αξιολογήσουν και τις δυνατότητες χρηματοδότησης που υπάρχουν.
