(ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ Κ. ΔΗΜΑΡΧΟ)
Με την ευκαιρία της αναμόρφωσης της κεντρικής πλατείας της πόλης μας, θα ήθελα να κάνω μια χρήσιμη παρέμβαση.Η πλατεία έχει δύο ονομασίες: Αγίας Λαύρας και πλατεία Πολυχρονιάδη.Θα πρέπει, με κάποιο τρόπο να επικρατήσει η μία ονομασία και αυτή να είναι: Πλατεία Αγίας Λαύρας.Αλλά, αποκαλείται και πλατεία Πολυχρονιάδη, γιατί εκεί βρίσκεται και το αρχοντικό της ιστορικής οικογένειας Πολυχρονιάδη και συγκεκριμένα το σπίτι του δημάρχου Πολυχρόνη Πολυχρονιάδη, το οποίο και στέγαζε το δημαρχείο Αιγίου στα τέλη του 19ου αιώνα.
Το συγκεκριμένο κτήριο έχει ιδιαίτερη ιστορική σημασία, καθώς από το μπαλκόνι του μίλησε προς τους Αιγιείς το 1891 ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Χαρίλαος Τρικούπης ,για το φλέγον σταφιδικό πρόβλημα, που ταλάνιζε την εποχή εκείνη ολόκληρη την Ελλάδα! Τότε ήταν δήμαρχος, για δεύτερη τετραετία ο Διομήδης Πολυχρονιάδης, σταφιδοπαραγωγός και εξαγωγέας κορινθιακής σταφίδας, τον συνέδεε δε προσωπική φιλία με τον Χαρίλαο Τρικούπη. Ο Διομήδης, μειλίχιος χαρακτήρας και ικανότατος έμπορος, ασχολήθηκε με την πολιτική, διαδέχτηκε τον ικανότατο δήμαρχο Ιnokenti Romagnioli και κατασκεύασε σημαντικότατα έργα, μεταξύ των οποίων το υδραγωγείο της πόλης. Αλλά το σπουδαιότερο έργο του ήταν η ηλεκτροδότηση του Αιγίου! Τεράστιο όμως ήταν και το φιλανθρωπικό του έργο, γι αυτό ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στους δημότες, οι οποίοι και τον τίμησαν εκλέγοντάς τον δήμαρχο για δύο συνεχόμενες τετραετίες (1884 – 1892)! Ο Διομήδης απέκτησε έξι παιδιά με την Αλεξάνδρα Γεωργίου, κόρη του Αριστείδη Γεωργίου (ιδιοκτήτη του αρχοντικού, όπου σήμερα το Δημαρχείο Αιγιάλειας),υπήρξε δε μεγάλη πολιτική προσωπικότητα, γι αυτό και τιμήθηκε από την Πολιτεία με τον Μεγαλόσταυρο του Σωτήρος!
Και πέθανε σχετικά νέος, 59 ετών (1833 – 1892).Τότε, ο λαός του Αιγίου σύσσωμος τον συνόδευσε στην τελευταία του κατοικία, υπό καταρρακτώδη βροχή, μετά από μία μεγαλοπρεπέστατη κηδεία. Ο δε πρωθυπουργός – και φίλος του- Χαρίλαος Τρικούπης, έκανε δωρεά το περικαλλές ταφικό μνημείο – ολομάρμαρο με ιωνικού ρυθμού κίονες- που κοσμεί το Κοιμητήριο Αιγίου. Αυτό το μνημείο στη κορυφή του φιλοξενεί και μία καλαίσθητη μαρμάρινη επίσης προτομή του Διομήδη. Απ΄ ευθείας απόγονος του σπουδαίου αυτού ανδρός, η κ. Νίκη Πολυχρονιάδη,κόρη του Διομήδη (Ντέμη) Πολυχρονιάδη, η οποία ζει στην Κέρκυρα, διατηρεί δεσμούς με την πόλη μας, την ιδιαίτερη , αγαπημένη πατρίδα της, ενώ είναι στενά δεμένη και με την ιστορία της οικογενείας της και με την ιστορία του Αιγίου, γενικότερα, παρ΄ ότι γιατρός στο επάγγελμα. Και μας το έχει αποδείξει έμπρακτα η κ. Πολυχρονιάδη, όταν στις 15 Νοεμβρίου του 2015 παρουσιάσαμε μαζί το βιβλίο – Ημερολόγιο* του παππού της Κωνσταντίνου Πολυχρονιάδη,πού αλλού; Στο αρχοντικό Πολυχρονιάδη, που βρίσκεται στην Κεντρική πλατεία του Αιγίου. Αλλά και στο Ιστορικό Μουσείο Αιγίου, η Νίκη-εκλεκτή μου φίλη-έχει δωρίσει πολλά και σημαντικά έγγραφα και κειμήλια της οικογενείας της.Και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η δωρεά μέρους του αρχείου του Κωνσταντίνου Πολυχρονιάδη, καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή και συμβούλου του Ελευθερίου Βενιζέλου….
Σήμερα, η κ. Πολυχρονιάδη έρχεται να μας π ρ ο σ φ έ ρ ε ι ένα πολύτιμο έργο: πρόκειται για την μαρμάρινη προτομή του Διομήδη Πολυχρονιάδη, που επιθυμεί να στολίσει την αναμορφούμενη πλατεία μας!
Κύριε Δήμαρχε, σεις γνωρίζετε, καλύτερα από κάθε άλλον, ότι δεν υπάρχει πλατεία κεντρική σε πόλη, χωρίς ένα γλυπτό ( μία σύνθεση, ένα άγαλμα, μία προτομή, έστω…).΄Αλλωστε, η συγκεκριμένη προτομή συνδέεται άμεσα με το αρχοντικό Πολυχρονιάδη στην Πλατεία. Επειδή, στο σημείο που βρίσκεται τώρα η προτομή, κανείς δεν την βλέπει και υπάρχει κίνδυνος να πέσει, η κ. Πολυχρονιάδη, είχε κάνει την πρόταση στο Δημοτικό Συμβούλιο, με επιστολή της ,το 2016, να μεταφερθεί στο Ιστορικό Μουσείο. Τώρα, με την ευκαιρία της αναμόρφωσης της Πλατείας, επαναλαμβάνει την προσφορά της και προτείνει ως καλύτερη θέση στην Πλατεία, μπροστά από το Πολυχρονιαδέϊκο. Η επιστολή έχει ημερομηνία 11-2-2021 (η οποία έχει επικαιροποιηθεί πρόσφατα)και την παραθέτω αυτούσια:
Προς τον Δήμαρχο Αιγιαλείας κ. Δημήτριο Καλογερόπουλο και τα μέλη του Δ.Σ. του Δήμου Αιγιαλείας
Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε,
Αξιότιμοι κύριοι του Δημοτικού Συμβουλίου,
Αφού πληροφορήθηκα την αναμόρφωση της Κεντρικής Πλατεία Αγίας Λαύρας στο Αίγιο, και κατόπιν συνεννοήσεως με την πρόεδρο της ΙΛΕΑ κ. Βάνα Μπεντεβή, θα ήθελα να σας προσφέρω την προτομή του προπάππου μου, τέως Δημάρχου Αιγίου Διομήδη Πολυχρονιάδη και πολιτευτού του Χαρίλαου Τρικούπη, έργο του σπουδαίου μαρμαρογλύπτου Μπονάνου και δώρο του ιδίου του Τρικούπη προς τον προπάππο μου. Η εν λόγω προτομή βρίσκεται στον οικογενειακό τάφο της οικογενείας Πολυχρονιάδη στο Αίγιο και θα επιθυμούσα να μεταφερθεί από εκεί και να τοποθετηθεί σε βάθρο στην πλατεία Αγίας Λαύρας, εμπρός από το αρχοντικό της οικογενείας. Περαιτέρω λεπτομέρειες θα σας διευκρινίσει η κυρία Βάνα Μπεντεβή και για οποιαδήποτε άλλη πληροφορία, είμαι μετά χαράς διαθέσιμη. Σας εύχομαι καλή δύναμη για τη συνέχιση του έργου σας, προσωπικά, αλλά και στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Με εκτίμηση, Νίκη – Ουρανία Πολυχρονιάδη.
Κύριε Δήμαρχε, πιστεύω, ότι η Πλατεία , με την συγκεκριμένη προτομή, θα «αναβαθμιστεί», καθώς θα αποτελεί το δικό της «στίγμα» και βεβαίως θα συνδεθεί με την Ιστορία… Θα αποκτήσει δηλ. την Ιστορική της ταυτότητα…. Και θα ήταν ευχής έργο, εάν γίνονταν και τα αποκαλυπτήρια της προτομής στα επίσημα εγκαίνια της Πλατείας.
*Το συγκεκριμένο βιβλίο με τίτλο «Το αληθές ιστόρημα της καταδίκης και εκτελέσεως τη 15η Νοεμβρίου 1922 των πέντε Υπουργών της Κυβερνήσεως Δημ. Γούναρη και του Στρατηγού Χατζηανέστη», αποτελεί σπουδαίο ιστορικό ντοκουμέντο, καθώς περιγράφει – καρέ- καρέ τις τραγικές μέρες του Νοέμβρη του 1922, κατά τη διαδικασία της Δίκης των έξι. Τότε, ο Κωνσταντίνος Πολυχρονιάδης ήταν σύμβουλος και του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Κ. Κροκιδά, που υπέγραψε την θανατική ποινή… Πρόκειται για το Ημερολόγιο του Κ. Πολυχρονιάδη, το οποίο ήθελε ο ίδιος να δημοσιεύσει, αλλά….
Με εκτίμηση- και αγωνιστικούς για την ιστορία του τόπου μας χαιρετισμούς
– Βάνα Μπεντεβή, φιλόλογος, ιστορικός.
