ΣΤΑ 19.000 ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΘΗΚΕ Η ΚΑΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ, ΜΕΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ COPERNICUS – ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕ ΑΝΑΔΑΣΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ
Στα 1.884 εκτάρια -περί τα 19.000 στρέμματα- εκτιμά η Υπηρεσία Γεωπαρατήρησης του προγράμματος «Copernicus» της Ευρωπαϊκής Ένωσης -μηχανισμός που έχει αναλάβει την καταγραφή μεγάλων καταστροφών που σχετίζονται και με την Κλιματική Αλλαγή- την έκταση των καμένων στο Διακοπτό, μετά την καταστροφική πυρκαγιά της 23/7/2023.
Η ενεργοποίηση του προγράμματος επίσημης καταγραφής μέσω δορυφόρου έγινε αμέσως μετά την καταστροφή, προκειμένου να ενημερωθεί αρχικά από την Ε.Ε. το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το οποίο και αναλαμβάνει την παρακολούθηση σε σχέση με την αποκατάσταση του δάσους και την σχετική ενημέρωση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και του Δήμου Αιγιαλείας για τα επόμενα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν προκειμένου να επουλωθούν οι ζημιές.
Μέρα με τη μέρα, και ενώ εστίες εξακολουθούσαν να καίνε μέχρι και πριν από λίγα 24ωρα, η εκτίμηση όλων είναι ότι πρόκειται για τεράστια φυσική καταστροφή. Η φωτιά πέρασε μέσα από προστατευόμενες περιοχές όπως το Γεωπάρκο Χελμού-Βουραϊκού και το Εθνικό Πάρκο Αγίου Νικολάου Γκουρνά ενώ κάηκε και τμήμα δασικής έκτασης στο Άνω Διακοπτό όπου μόλις πρόσφατα είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία αναγέννησης, μετά την καταστροφική φωτιά του 2007.
Η διαδρομή
Σύμφωνα με το χάρτη του προγράμματος «Copernicus», η φωτιά ακολούθησε διπλή παράλληλη, διαδρομή ξεκινώντας από την περιοχή της γέφυρα Τσαγρή στο Αίγιο. Ο ένας κλάδος κινήθηκε προς Ζαχλωρίτικα – Τράπεζα βορειοανατολικά και ο άλλος κλάδος κινήθηκε ταχύτατα προς Δερβενάκια – Μαμουσιά στα νότια, νοτιοδυτικά. Στη Μαμουσιά πέρασε κατά ένα μέρος μέσα από τον αρχαιολογικό χώρο και προς το ναό του Αγίου Νικολάου Γκούρνα όπου υπάρχει χαρακτηρισμένο Εθνικό Πάρκο το οποίο υπέστη μεγάλη καταστροφή. Άθικτο έμεινε τμήμα στο μέσον του Βουραϊκού, ζημιές είχαμε όμως στην περιοχή του φαραγγιού προς τα Νιάματα. Εικόνες από την καταστροφή στο Παγκόσμιο Γεωπάρκο Χελμού – Βουραϊκού το οποίο μάλιστα μόλις πριν από λίγα 24ωρα είχε χαρακτηριστεί εκ νέου προστατευόμενο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομίας της Unesco, κάνουν το γύρο του κόσμου τα τελευταία 24ωρα.
Από την περιοχή Νιάματα η φωτιά πέρασε, κατευθυνόμενη προς τον οικισμό Κάστρο και Καθολικό, στο Άνω Διακοπτό ο οποίος μάλιστα εκκενώθηκε προληπτικά στις 23/7/2023. Από την άλλη πλευρά, στα παράλια, η φωτιά αφού πέρασε από τη μονή της Αγίας Τριάδας Βουρών όπου επίσης απείλησε να κάψει το μοναστήρι που έμεινε τελικά άθικτο και σταμάτησε στα πρώτα σπίτια στον οικισμό της Τράπεζας. Ζημιές υπέστη το παλαιομονάστηρο του Αγίου Νικολάου στο οροπέδιο Καρούμαλου.
Το 90% της καταστροφής, σύμφωνα με την καταγραφή, έγινε την Κυριακή 23/7/2023 λόγω των ιδιαίτερων κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούσαν (καύσωνας, ισχυροί δυτικοί άνεμοι). Μετά την ενεργοποίηση του «Copernicus» θα υπάρξει αναλυτική ενημέρωση της Επιθεώρησης Δασών του ΥΠ.ΕΝ. στην Πάτρα προκειμένου η Δασική να αναλάβει τα δέοντα, στις καμένες εκτάσεις. Η ελπίδα είναι ότι η αναθεώρηση της δασοπυρόσβεσης, όπως έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, με αύξηση των αρμοδιοτήτων του ΥΠ.ΕΝ. και σε επιχειρησιακό επίπεδο, θα γίνει άμεσα προκειμένου να προχωρήσει και σχεδιασμός για αναδασώσεις και αντιπλημμυρικά.
Η Δασική
Εν αναμονή της έκθεσης του ΥΠ.ΕΝ. μέσω του «Copernicus», η Δασική Υπηρεσία του Αιγίου έχει ήδη κάνει έναν πρώτο προγραμματισμό ο οποίος θα περιλαμβάνει αποφάσεις πλήρους απαγόρευσης κάθε δραστηριότητας στην καμένη περιοχή στην οποία περιλαμβάνεται ακόμη και το κυνήγι. Η αποκατάσταση της Πεύκης θα είναι μακρά, επειδή υπάρχει όμως στο ίδιο σημείο το υπόδειγμα της αναγέννησης του δάσους μετά το 2007, εκτιμάται ότι μπορεί να γίνει μέσα σε μια 15ετία.
«Το γεγονός ότι η φωτιά έκαψε τμήμα της έκτασης η οποία είχε καταστραφεί το 2007 περιέχει ένα κακό και ίσως ένα καλό νέο. Το κακό είναι ότι η περιοχή βρέθηκε στο μάτι της φωτιάς αμέσως μετά την αναγέννησή της και το θεωρητικά καλό, θα μπορούσαμε να πούμε, είναι ότι υπάρχει ελπίδα πως, σε μια 15ετία, θα υπάρξει αναγέννηση της Πεύκης» εκτιμά έμπειρος γεωτεχνικός. Τα επόμενα βήματα, μετά την ενημέρωση του ΥΠ.ΕΝ. είναι να κηρυχτεί η περιοχή αναδασωτέα (εκτός από Πεύκα έχει καεί όλη η θαμνώδης έκταση από πουρνάρι και σχίνο που θα πρέπει επίσης να αναζωογονηθεί για να επιστρέψει στην περιοχή και η πανίδα).
«Κάποια δένδρα Πεύκης δεν έχουν καεί πλήρως, άρα μπορεί να επιβιώσουν. Αυτό θα το δούμε μέσα στο χρόνο και κατά την περίοδο σχεδιασμού δράσεων αναδάσωσης» αναφέρεται από τη Δασική του Αιγίου. Η υλοτόμηση και καθαρισμοί στα καμένα θα γίνονται με άδεια της Δασικής η οποία θα πρέπει να εκτιμήσει τα σημεία όπου θα πρέπει να γίνουν τεχνητοί αναβαθμοί, με κορμο-δέματα και κορμο-φράγματα, ιδιαίτερα κοντά στην Ολυμπία οδό και οικισμούς για προστασία από πλημμύρες.
Το χθες και οι αλλαγές…
Το 2007, στις 26 Ιουλίου, είχε ξεσπάσει φωτιά στην ίδια περιοχή, είχαν καεί σπίτια και καλλιέργειες ενώ είχαν εντοπιστεί μάλιστα και δύο γυναίκες νεκρές. Η φωτιά συνέχισε και στις 27 Ιουλίου και τέθηκε υπό μερικό έλεγχο, παραμένοντας σε βαθιές χαράδρες ενώ δεν απειλούσε πια σπίτια.
Σύμφωνα με τον μετεωρολόγο και Γεωτεχνικό Νικόλα Σερέτη, από το 2007 και μετά, λόγω της Κλιματικής Αλλαγής, περιοδικά στη χώρα μας παρουσιάζονται σοβαρά περιστατικά μεγάλων καταστροφών στα δάση. «Από το 2014 και μετά τα περιστατικά πυκνώνουν, κατά την τελευταία 3ετία επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο και μας υποχρεώνουν να αναθεωρήσουμε το σχέδιο που υπάρχει για τη δασοπυρόσβεση και ιδιαίτερα τη πρόληψη με νέα τεχνικά μέσα και μεθόδους» επισημαίνει.
Ο δήμος
Μετά την αυτοψία στο σημείο της καταστροφής του δημάρχου και αντιδημάρχων, αντιλαμβανόμενοι το εύρος του προβλήματος, στο δήμο Αιγιαλείας έσπευσαν να κάνουν αίτημα για να κηρυχτεί η περιοχή σε κατάσταση ανάγκης για να καλυφτούν άμεσα πληττόμενοι ιδιοκτήτες αμπελιών και ελαιόδεντρων, να προχωρήσει η αναδάσωση και να επισκευαστούν υποδομές που υπέστησαν ζημιά.
«Μέσα από το σύστημα Copernicus θα καταγραφεί ο χώρος και το μέγεθος της καταστροφής. Το επόμενο βήμα είναι η κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης με ότι αυτό συνεπάγεται, για την αποκατάσταση των φυσικών πόρων, των δασικών εκτάσεων, αλλά και γενικότερα για παρεμβάσεις στο μέτρου του δυνατού στα σημεία που έχουν επέλθει ζημιές. Η περιοχή πρέπει να επανέλθει σε μία λογική κανονικότητα και ισορροπία, σύντομα» επισήμανε στo Protionline.gr αμέσως μετά την αυτοψία του περασμένου Σαββάτου 29/7/2023 ο δήμαρχος Δημήτρης Καλογερόπουλος.
