«ΚΡΟΥΕΙ ΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ» ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Το τεράστιο πλήγμα που δέχτηκε η ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας από την πρόσφατη επέλαση της φονικής κακοκαιρίας που σάρωσε κυριολεκτικά τα πάντα, έγινε αφορμή να αναρωτηθούν πολλοί Αιγιαλείς, για το τι ακριβώς θα συμβεί αν τα μεγάλα ποτάμια της Αιγιάλειας, “δεχθούν” έναν ανάλογο όγκο νερού από μια επικείμενη κακοκαιρία ή ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο.
Και ενώ ο χειμώνας δεν βρίσκεται και πολύ μακριά, η Περιφέρεια έχει παρέμβει ήδη σε ρέματα και ποτάμια σε όλη την Αιγιάλεια, ωστόσο υπάρχουν αρκετές ελλείψεις ακόμα. Τα όσα δημιούργησαν οι πρόσφατες πυρκαγιές του καλοκαιριού σε συνδυασμό με τους τόνους χωμάτων που υπάρχουν στα ποτάμια της Αιγιάλειας, πλημμυρίζουν τους κατοίκους του Δήμου με ανησυχία και ερωτηματικά για την επόμενη μέρα…
Παρ’ όλο που έχει γίνει εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων και αρκετές παρεμβάσεις σε όλο το φάσμα του Δήμου και στα οκτώ κύρια ποτάμια που διαθέτει, η ανασφάλεια πάντα προέχει, δεδομένου ότι φερτά υλικά έχουν «φράξει» κάποια συγκεκριμένα σημεία, με τον κίνδυνο να μαίνεται για “ανοχύρωτες” περιοχές από τυχόν καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα, λόγω της αστάθειας του καιρού.
Κ. Παπακωνσταντίνου: «Πάντα χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο»
«Δύο συμπεράσματα απασχολούν σοβαρά την περιοχή μετά τις καταστροφικές πλημμύρες της Θεσσαλίας.
Πρώτο συμπέρασμα είναι πως ό,τι και να κάνουμε, το νερό θα αναζητήσει τον δρόμο του. Όχι, όπως νομίζαμε, μια φορά στα 50 χρόνια αλλά πολύ πιο συχνά. Είναι μάταιο να περιμένουμε ότι τα παραδοσιακά «αντιπλημμυρικά» αρκούν.
Δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι έγινε σαφές ότι δεν υπήρχε ολοκληρωμένο σχέδιο σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης:
Ένα έργο που «βοηθούσε» μια περιοχή δημιουργούσε πρόβλημα σε μια άλλη.
Μια ενέργεια που κατά τη στιγμή της πλημμύρας μπορεί να έσωσε ένα χωριό έστειλε τα νερά να πλημμυρίσουν κάποιο άλλο. Οδηγός μας, λοιπόν, πρέπει να είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανά ποτάμιοσύστημα» ανάφερε μιλώντας στο Protionline.gr ο Περιβαλλοντολόγος Κώστας Παπακωνσταντίνου, για το ζήτημα.
Η Αιγιάλεια έχει καλύτερη εικόνα από τη Θεσσαλία μορφολογικά
Σε αντίθεση με τη Θεσσαλία, όπου όλα τα νερά καταλήγουν σε έναν αποδέκτη, τον ποταμό Πηνειό, η Αιγιάλεια χωρίζεται σε πάνω από δέκα μικρές υδρολογικές λεκάνες. Έτσι, τα νερά έχουν ανεξάρτητο και σύντομο δρόμο προς τη θάλασσα και άρα δεν κινδυνεύει καμία περιοχή της, από γενικευμένες τεράστιες πλημμύρες.
Υπάρχει όμως ο κίνδυνος, ο κάθε ένας από τους ποταμούς και τους κάμποσους ακόμη χείμαρρους που υπάρχουν σε όλο το Δήμο, να δημιουργήσει σοβαρά τοπικά προβλήματα.
Η βασική πηγή κινδύνου για την τοπική κοινωνία
Τα περισσότερα ποτάμια έχουν περιοριστεί από αναχώματα και σε πολύ στενές κοίτες. Αυτό μπορεί βέβαια να αποτρέπει τις μικρές και συχνές υπερχειλίσεις, αλλά στερεί χώρο από τα νερά για να απλωθούν σε περίπτωση μεγάλων βροχοπτώσεων και ταυτόχρονα τους δίνει τεράστια ταχύτητα. Έτσι, σε μια πολύ έντονη βροχόπτωση υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μιας βίαιης καταστροφικής πλημμύρας. Η κατάσταση δεν είναι ίδια σε όλα τα ποτάμια. Κάποια, όπως ο Φοίνικας και ο Κράθις, διατηρούν μια κάπως φαρδιά κοίτη. Σε άλλα, όπως ο Βουραϊκός και ο Σελινούντας, η κοίτη στο τμήμα πριν τη θάλασσα έχει περιοριστεί σε λίγες δεκάδες αντί για εκατοντάδες μέτρα που ήταν.
«Ο Βουραϊκός, διαθέτει την φυσική λεκάνη ανάσχεσης στα ορεινά. Ευτυχώς για το Διακοπτό, τα νερά πρώτα εκτονώνονται στο οροπέδιο των Καλαβρύτων και έτσι έρχονται «ελεγχόμενα» προς τα κάτω. Αυτονόητο είναι ότι κανένα έργο στην περιοχή των Καλαβρύτων δεν πρέπει να γίνει χωρίς να λάβει υπόψη αυτό τον παράγοντα» αναφέρει ο κ. Παπακωνσταντίνου και συμπληρώνει: «Ο Σελινούντας, που έχει μεγάλη λεκάνη απορροής (άρα συγκεντρώνει πολλά νερά) είναι πιοσοβαρή περίπτωση. Βγαίνοντας από τα ορεινά, το πεδινό του τμήμα έχει αρχικά μεγάλοεύρος μέχρι 200 μέτρα και ξαφνικά, στο ύψος της Π.Ε.Σ., συρρικνώνεται στο μισό, καιγίνεται λιγότερα από 50 μέτρα, πλησιάζοντας στη θάλασσα. Εκεί θα υπάρξει σίγουρα πρόβλημακάποια στιγμή. Καμία λύση δεν πρόκειται να δοθεί αν δεν διορθωθεί αυτό. Βασικό μεγάλοέργο του μέλλοντος στην Αιγιάλεια είναι η διεύρυνση της κοίτης του ποταμού. Για αυτό καιαντιδράσαμε έντονα στο πρόσφατο «αντιπλημμυρικό» που οριοθέτησε το ποτάμι σεεπικίνδυνα στενά όρια».
Συνεχίζοντας την επιστημονική του προσέγγιση ο Κώστας Παπακωνσταντίνου αναφέρει στo Protionline.gr: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις μικρές λεκάνες που έχουν δώσει πλημμύρες στοπαρελθόν: Το Αίγιο διασχίζεται από μία τέτοια, η οποία περνά δίπλα από το Νοσοκομείου(«Του Μπούφου η Λαγκάδα»). Όπως βλέπουμε σήμερα, αυτή η φυσική δίοδος των νερώνέχει μπλοκαριστεί σε πολλά σημεία και μόνο να προσευχόμαστε μπορούμε για να μην τύχειμια τοπική ισχυρή βροχή, τύπου «Μάνδρας». Το ίδιο ισχύει για το μικρό ρέμα που περνά από την Άβυθο: Σχεδιάζεται εγκιβωτισμός του, ενώ η έξοδός του προς τη θάλασσα είναι μπλοκαρισμένη. Είναι σαν να προσκαλούμε μια καταστροφική τοπική πλημμύρα. Σε αυτή την περίπτωση, όπως σε κάμποσες ακόμα, είναι καλύτερα να το αφήσουν στη φυσική τουκατάσταση, όπου, τουλάχιστον, η βλάστηση κόβει την ορμή του νερού, παρά να το μετατρέψουν σε οχετό με επικίνδυνη ταχύτητα των νερών. Σε κάθε περίπτωση, ας ακούσουμε επιτέλους τους ειδικούς και όχι αυτά που προτείνει κάθε φορά το δυσκίνητο… καλομαθημένο λόμπι των εργολάβων και των μελετητών» κατέληξε.
Π. Περλέγκας: “Χρειάζεται κινητοποίηση, πρέπει να γίνουν έργα, δεν έχει γίνει ακόμα τίποτα…”
Μιλώντας στo Protionline.gr ο Πρόεδρος της Κοινότητας Καμαρών Παναγιώτης Περλέγκας και αναφερόμενος στην κατάσταση που βρίσκεται αυτή την στιγμή ο ποταμός Φοίνικας, ο οποίος διαπερνά την περιοχή, δήλωσε χαρακτηριστικά: “Στον Φοίνικα, πρέπει να γίνουν τρεις συνολικά παρεμβάσεις οι οποίες κατά τη άποψη μου είναι πολύ σημαντικές. Η πρώτη, βρίσκεται στο ύψος του οικισμού Προβοδού, όπου εκεί το ποτάμι έχει εκτραπεί και έχει πραγματοποιηθεί μεγάλη διάβρωση στην παρόχθια ζώνη του ποταμού, έχοντας φτάσει πολύ κοντά στην επαρχιακή οδό Καμαρών – Σαλμενίκου. Ο κίνδυνος να υπάρξει μεγάλη ροή και να καταστραφεί ο δρόμος είναι κάτι παραπάνω από ορατός. Η δεύτερη παρέμβαση, αφορά την γέφυρα της Παλαιάς Εθνικής Οδού, όπου εκεί έχουν συσσωρευτεί πάρα πολλά φερτά υλικά που έχει κατεβάσει το ποτάμι και η τρίτη, η οποία αποτελεί εξίσου σημαντικό πρόβλημα επικινδυνότητας για την κοινότητα Καμαρών, είναι ότι στις εκβολές του ποταμού έχει συσσωρευτεί μεγάλος όγκος φερτών, με αποτέλεσμα να είναι στο ίδιο ύψος με το δρόμο και να εμφανίζεται και εκεί, μεγάλη διάβρωση. Εάν δεν γίνει κάτι άμεσα, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η διάβρωση αυτή να… φτάσει ως τα σπίτια. Για όλα αυτά τα ζητήματα έχουμε κάνει κατά το παρελθόν όλες τις απαραίτητες ενέργειες, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει ακόμα τίποτα. Περιμένουμε την διευθέτηση του προβλήματος και την απομάκρυνση των φερτών υλικών του ποταμού ή να γίνει άμεσα παρέμβαση με κάποια σαρζανέτ για προστασία, κάτι το οποίο έχουμε ήδη ζητήσει…” τόνισε ο πρόεδρος.
Η. Σταθακόπουλος: «Πραγματοποιήθηκε πολύ σοβαρή δουλειά από την Π.Δ.Ε.»
“Το ποτάμι στην κοινότητά μας είναι σχεδόν έτοιμο, συνεχίζει και καθαρίζεται με μεγάλη λεπτομέρεια. Έχει γίνει τρομερή δουλειά από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας η οποία όχι μόνο χρηματοδότησε το έργο της παρέμβασης, αλλά παρέχει και κάθε είδους βοήθεια. Έχει γίνει μία πολύ σοβαρή προσπάθεια, ανάλογη δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στο χωριό. Τα τοιχία του ποταμού είναι σχεδόν έτοιμα και αυτά, κατά 90%. Η παρέμβαση ολοκληρώνεται και είμαστε πολύ ευχαριστημένοι, ικανοποιημένοι από αυτό το έργο. Πραγματοποιήθηκε σοβαρή και καίρια δουλειά…” δήλωσε ο πρόεδρος της κοινότητας Αιγείρας Ηλίας Σταθακόπουλος, για την κατάσταση που βρίσκεται το ποτάμι που περνά από το χωριό του. Να επισημανθεί ότι, απομακρύνθηκαν δέντρα, καλάμια, μικροί βράχοι, πάσης φύσεως φερτά υλικά, χώματα και κλαδιά, που βρέθηκαν μέσα στο ποτάμι ενώ σε δύο σημεία (κατόπιν μελέτης) έχει πέσει και τσιμέντο ώστε να βοηθηθεί το συνολικό έργο της παρέμβασης και να υπάρχει σταθεροποίηση.
Να σημειωθεί ότι, μία επιπλέον πολύ σημαντική παρέμβαση θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του ερχόμενου Οκτώβρη στην Αιγείρα, καθώς προβλέπεται ο καθαρισμός του ποταμού της κοινότητας, κατά μήκος όπως περνά και σε όλο το πλάτος του ποταμού. Η παρέμβαση θα περιλαμβάνει τον καθαρισμό όλης της έκτασης του, από κάθε είδους υλικό. Τέλος, να επισημανθεί ότι έχει εγκριθεί και ξεκινά μία ακόμα πολύ σημαντική παρέμβαση (συνολικής απόστασης περίπου 500 μέτρων) η οποία προβλέπει την διάνοιξη της όχθης του ποταμού σε κλειστές “στροφές” ή στενά σημεία του, ένα έργο που χρηματοδοτείται από την Π.Δ.Ε. ύψους 500 χιλιάδων ευρώ και που θα δώσει “άλλη πνοή” στο σημαντικό αυτό έργο που επιτελείται.
Σ. Ρουφογάλης: “Βρισκόμαστε σε εγρήγορση, η προετοιμασία και η πρόληψη είναι το παν”
Μιλώντας στo Protionline.gr ο πρόεδρος της κοινότητας Διακοπτού Σπύρος Ρουφογάλης και σχολιάζοντας την κατάσταση που επικρατεί στον ποταμό και την ευρύτερη περιοχή, τόνισε χαρακτηριστικά: “Δεν πρέπει να φτάνουμε σε οριακά σημεία για να γίνονται οι οποίες απαραίτητες παρεμβάσεις. Οι κλιματολογικές συνθήκες και οι αλλαγές που συντελούνται σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μεγάλες…” ανέφερε αρχικά ο πρόεδρος, συμπληρώνοντας: “Μία φορά το χρόνο, η Π.Δ.Ε. στις αρχές κάθε καλοκαιριού κάνει παρεμβάσεις, ώστε να υπάρχει σωστή προετοιμασία για να αντιμετωπίζουμε όλων των ειδών τα φαινόμενα που προκύπτουν κατά τη χειμερινή περίοδο. Οφείλουμε να είμαστε οχυρωμένοι. Αυτή τη στιγμή έχουν απομακρυνθεί φερτά υλικά και έχουμε κάνει τις απαραίτητες συστάσεις, για να προμηθευτούμε έξτρα υλικό. Από το πιο ψηλό σημείο μέχρι το τελευταίο σπίτι της κοινότητας, η κατάσταση ελέγχεται πλήρως. Βρισκόμαστε σε ετοιμότητα και εγρήγορση!” τόνισε ο πρόεδρος. Να σημειωθεί ότι, στην κοινότητα έχουν γίνει παρεμβάσεις βάθυνσης της κοίτης, ενίσχυση των τοιχωμάτων του ποταμού κατά μήκος, ενώ απομακρύνονται σταδιακά τα όποια χώματα έφεραν οι “μανιασμένες” βροχές του Σεπτέμβρη.
Τα ποτάμια της Αιγιάλειας
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η Αιγιάλεια λογίζεται ως ο μόνος Δήμος σε όλη την χώρα που έχει τόσα πολλά ποτάμια, σε μία έκταση 730 περίπου τετρ.χιλιομέτρων. Σύμφωνα με την Γεωλογία της περιοχής και τη Γεωτεκτονική Εξέλιξη αυτής ανά τους αιώνες, για πολλούς περιβαλλοντολόγους, επιστήμονες, γεωλόγους αλλά και σωματεία που ασχολούνται με τον εθελοντισμό και το περιβάλλον, το φαινόμενο αυτό είναι μοναδικό.
Τα οκτώ ποτάμια της Αιγιάλειας, είναι ο Λαδοπόταμος ο οποίος θεωρείται ρέμα συνεχούς ροής, ο Σελινούντας που εκβάλει στα Βαλιμίτικα, ο Κριός που είναι ο μικρότερος σε έκταση, ο Μεγανίτης ο οποίος συχνά – πυκνά υπερχειλίζει και έχει δυνατή ροή, ο Φοίνικας (Σαλμένικο) που έχει μήκος 23 χλμ, ο Κράθις ο οποίος πηγάζει από τις κορυφές του Χελμού, ο Κερυνίτης που “έρχεται” από την περιοχή της Πλατανιώτισσας και τέλος ο ιστορικός και επιβλητικός Βουραϊκός ποταμός.
