ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΜΕΝΑ ΤΟΥ ΔΙΑΚΟΠΤΟΥ – ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΑΧΑΪΑΣ ΣΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ «ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ»
Προβληματισμός επικρατεί στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας για το εύρος των κατολισθήσεων στην ευρύτερη περιοχή του Διακοπτού και την κατάσταση που επικρατεί στο Βουραϊκό και τη γραμμή του Οδοντωτού, με το τρενάκι να μένει εκτός λειτουργίας για άγνωστο χρονικό διάστημα.
Μετά τις πρώτες επιτόπιες επιθεωρήσεις που έγιναν προς τα τέλη Οκτωβρίου αλλά και τη νέα πρωτοφανή κατολίσθηση στη διάρκεια της κακοκαιρίας της Πέμπτης 2 Νοεμβρίου, η Περιφέρεια έγινε δέκτης ιδιαίτερα ανησυχητικών εκτιμήσεων για το εύρος της περιοχής παρέμβασης ενώ οι πρώτες ανεπίσημοι υπολογισμοί μιλούν για ανάγκη χρηματοδότησης έργων δεκάδων εκατομμυρίων.
Από την Δευτέρα 6 του μηνός, ο Αντιπεριφερειάρχης της Π.Ε. Αχαΐας Χαράλαμπος Μπονάνος, με επείγουσα επιστολή του προς την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, κατέθεσε επισήμως αίτημα για την ενεργοποίηση Μνημονίου Συνεργασίας με την Εθνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε, πρώην Ι.Γ.Μ.Ε) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την αντιμετώπιση «καταστροφικού φαινομένου γεωλογικής αιτιολογίας».
«Στην Π.Ε.Ο. Πατρών Αθηνών, στο 80 χλμ. στα Διόδια Ελαιώνα του Δήμου Αιγιαλείας και στο 1,2 χλμ. της επαρχιακή οδού Δερβενίου – Μαμουσιάς, σε διάφορά σημεία και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας, καθώς και στον Βουραϊκό ποταμό, εξελίσσονται κατολισθητικά φαινόμενα μεγάλης έκτασης κάθε φορά που λαμβάνει χώρα ισχυρή βροχόπτωση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται διακοπή της κυκλοφορίας των οχημάτων» αναφέρεται στην επιστολή.
Παράλληλα ο κ. Μπονάνος «εκπέμπει» σήμα κινδύνου και «λόγω των επικρεμάμενων βράχων, της μεγάλης κλίσης των πρανών και την μετακίνηση αδρανών υλικών που κατακλύζουν την Π.Ε.Ο. υπό μορφή χειμάρρων στην περιοχή που έχει πληγεί από την δασική πυρκαγιά της 23.7.2023».
Κρίνεται σκόπιμο, από την Π.Δ.Ε. η αποστολή Ομάδας Παρέμβασης του ΕΑΓΜΕ για τεχνική-γεωλογική αναγνώριση, καταγραφή των φαινομένων και εκτίμηση της επικινδυνότητας για τις επηρεαζόμενες υποδομές (δρόμοι και Οδοντωτός).
Οι αυτοψίες
Η Περιφέρεια είναι υπεύθυνη για τα έργα αποκατάστασης στην περιοχή (με προϋπολογισμούς και χρονοδιαγράμματα), ενώ την αρμοδιότητα για το τρένο έχει ο ΟΣΕ.
Ο Χαράλαμπος Μπονάνος, αμέσως μετά την κακοκαιρία της Τρίτης 17 Οκτωβρίου -η οποία και είχε ως αποτέλεσμα να κλείσει και η γραμμή του Οδοντωτού έως τις 22 Οκτωβρίου- κάλεσε εμπειρογνώμονες για επιτόπια επιθεώρηση στην κοίτη του ποταμού, η οποία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου.
Λίγες μέρες μετά έλαβε την πρώτη έκθεση αυτοψίας του Νίκου Δεπούντη, Αν. Καθηγητή Τεχνικής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών την οποία και αποκάλυψε πρόσφατα το Protionline.gr, όπου γίνεται αναφορά σε ανάγκη άμεσης παρέμβασης σε 4 σημεία, από τα 1.700 μ., έως και το 4ο χλμ. της σιδηροδρομικής γραμμής, με κατεύθυνση από Διακοπτό προς Καλάβρυτα.
«Τα απογυμνωμένα μετά τις πυρκαγιές του Ιουλίου πρανή, ανάντη της γραμμής και τα μικρά υδατορεύματα -οι λεγόμενες ‘μισγάγγειες χαραδρώσεις’- που τα διαμορφώνουν επλήγησαν με σφοδρότητα από την ισχυρή βροχόπτωση με αποτέλεσμα χώμα με άμμο και ογκόλιθοι που ήσαν σε μια κατάσταση οριακής ισορροπίας, να παρασυρθούν από την ροή του χειμάρρου με ταχύτητα, προς τα κατάντη και να καταλήξουν στην κοίτη του Βουραϊκού. Τέτοιου είδους ροές είναι συχνές σε περιοχές που τα πρανή είναι εντελώς γυμνά από φυτοκάλυψη. Λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι έχουμε μπει πλέον σε μια περίοδο που θα κυριαρχούν τα μικρής διάρκειας αλλά ακραία καιρικά φαινόμενα, είναι βέβαιο ότι τα κατολισθητικά φαινόμενα στην περιοχή θα επαναλαμβάνονται κάθε φορά που το καθεστώς οριακής τους ισορροπίας θα μεταβάλλεται λόγω των βροχοπτώσεων» αναφέρεται στην περιγραφή.
Υπενθυμίζεται ότι η σφοδρότατη κακοκαιρία «Daniel» έκλεισε για πρώτη φορά το φαράγγι στις 6/9/2023 και στις 13/9/2023, ήρθε ο «Elias» για να προκαλέσει νέες κατολισθήσεις εντός του Βουραϊκού.
Επέκταση του μετώπου
Το τρένο έκλεισε εκ νέου μετά τη μεγάλη κατολίσθηση που είχαμε την Πέμπτη που μας πέρασε 2 Νοεμβρίου ημέρα κατά την οποία το «μέτωπο» επεκτάθηκε ανατολικά, στις περιοχές Ζαχλωρίτικα, Ελαιώνα, Ροδιά, προς τους οικισμούς Δερβενάκι και Μαμουσιά.
Εκτός από τα 4 σημεία μέσα στην κοίτη του Βοραϊκού, στα οποία κρίθηκε αναγκαίο να προχωρήσουν άμεσα κάποιες τεχνικές παρεμβάσεις συγκράτησης των πρανών, στην ευρύτερη περιοχή του Διακοπτού έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 8-10 ακόμη νέα σημεία άμεσου κινδύνου! Για τα προβλήματα αναμένεται νέα έκθεση του Πανεπιστημίου καθώς, κατά την επιτόπια επίσκεψη επιστημόνων και Μηχανικών της Περιφέρειας, την περασμένη Παρασκευή 3 του μηνός, διαπιστώθηκε ότι θα πρέπει να γίνουν μερικές ακόμη επιθεωρήσεις.
Γραφειοκρατία και πόροι
Παρά το γεγονός ότι η περιοχή στα καμένα έχει κηρυχτεί σε κατάσταση ανάγκης, οι αναγκαίες παρεμβάσεις έχουν μπλοκάρει στην γραφειοκρατία καθώς εμπλέκεται η Δασική ενώ διαπιστωμένη είναι και η ανυπαρξία πόρων, στην περίπτωση που κριθούν αναγκαίες ευρύτερες παρεμβάσεις.
Οι προβληματισμοί είναι πολλοί καθώς υπάρχουν αρκετά πρακτικά ζητήματα που έχουν ήδη ανακύψει από το περασμένο καλοκαίρι όπως η ευθύνη της Δασικής στην απαίτηση να προχωρήσει η διάνοιξη υποστηρικτικών δικτύων για τα αντιπλημμυρικά έργα μέσα στο δάσος.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η Περιφέρεια θεωρεί ότι η εμπλοκή του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και ειδικότερα του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου, ο οποίος και έχει ενημερωθεί σχετικά, μπορεί να συνδράμει στην προσπάθειά της να προχωρήσει σε επείγουσες παρεμβάσεις τις οποίες ζητά και ο Δήμος Αιγιαλείας.
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε πρόσφατα ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών Βασίλη Χριστόπουλος, αρμόδιος και για τη Δ.Ε. Διακοπτού, μετά τη φωτιά του περασμένου καλοκαιριού (23/7/2023) σε πολλά σημεία όπου υπάρχουν ρέματα τα οποία καταλήγουν στο ποτάμι, το έδαφος είναι εξαιρετικά ασταθές με αποτέλεσα να έχουμε μεγάλες καταπτώσεις χωμάτινων όγκων σε κάθε κακοκαιρία. «Πλέον είναι αναγκαίο να εκπονηθεί ένα ευρύ σχέδιο αποκατάστασης με άμεση χρηματοδότηση και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, στα πλαίσια αυτής της προετοιμασίας, για σχέδιο με μελέτες και έργα, γίνονται οι επαφές μας με την Περιφέρεια και το Πανεπιστήμιο» επισημαίνει ο κ. Χριστόπουλος.
