ΟΙ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ
1.Κοινός τόπος των συζητήσεων, όχι μόνο μεταξύ των δημοτών του Δήμου μας, αλλά και των συζητήσεων με τους επισκέπτες της περιοχής μας, είναι η εικόνα της παρακμής που εμφανίζει το Αίγιο, μετατρεπόμενο σιγά – σιγά σε χωριό και οι δημοτικές κοινότητες, ιδιαίτερα οι παραλιακές με την εικόνα της εγκατάλειψης των παραλίων τους, του οδικού δικτύου που τις εξυπηρετεί, και την εικόνα που εμφανίζουν οι κεντρικοί δημόσιοι χώροι τους. Ειδική εκδήλωση του προβλήματος είναι η φυγή της νεολαίας. Συνεπώς, η συζήτηση γύρω από το θέμα ορθώς γίνεται και καμία ωραιοποίηση, η τακτική στρουθοκαμήλου, δεν μπορεί να το παρακάμψει.
2. Μια συζήτηση για την κατάσταση αυτή, οπωσδήποτε πρέπει να λάβει υπόψη της την γενικότερη κρίση μέσα στην οποία βολοδέρνει η πατρίδα μας, σαν αποτέλεσμα των πολιτικών της άρχουσας τάξης. Επίσης, η αναζήτηση του ρόλου που πρέπει να παίξει ο Δήμος στην αντιστροφή της κατάστασης αυτής, οπωσδήποτε πρέπει να λάβει υπόψη το γεγονός, ότι με σειρά νομοθετημάτων (Κλεισθένης, Καλλικράτης κ.α.), χάνονται σιγά – σιγά και τα τελευταία ίχνη αυτοδιοικητικού χαρακτήρα από την δομή και την δράση των Δήμων και Κοινοτήτων και αυτοί μετατρέπονται πλέον σε καθαρά κρατικές υπηρεσίες, έτσι ώστε πολλοί να μιλούν για την λεγόμενη «τοπική αυτοδιοίκηση», που κατ’ αυτούς δεν είναι πλέον ούτε τοπική, ούτε αυτοδιοίκηση.
3. Όσο αφορά τον πρώτο από τους παραπάνω δύο παράγοντες, την παρατεταμένη πολυδιάστατη κρίση της ελληνικής κοινωνίας, η επιλογή της εξαρτημένης μεταπρατικής ελληνικής άρχουσας τάξης να παραιτηθεί πλέον από κάθε προσπάθεια παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας και να λειτουργήσει σαν μεσίτης στην εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας στον εδαφικό χώρο και τις υποδομές της πατρίδας, βγάζοντας από κει τα κέρδη της, με την ενσωμάτωση στην λογική αυτή μεσαίων στρωμάτων προκειμένου να εξασφαλίσει τις απαραίτητες κοινωνικές συμμαχίες, αφορά σίγουρα την προκείμενη συζήτηση. Η επιλογή αυτή, θα φέρει τους Δήμους και τις Κοινότητες, το σύνολο των δημοτών, αντιμέτωπους με συνέπειες που θα είναι απόρροιες της στρατηγικής αυτής επιλογής της οικονομικοπολιτικής ελίτ. Συνέπειες όπως, η εκχώρηση σε ιδιωτικά συμφέροντα των δημόσιων χώρων (η Χαρτοποιεία και τα παραλιακά μέτωπα της περιοχής μας ήδη αποτελούν πρόκληση), των δημοσίων αγαθών, όπως το νερό, η εκτέλεση των «ανταποδοτικών» υπηρεσιών καθαριότητας, φωτισμού, ύδρευσης, άρδευσης, με λογική ανώνυμης εταιρείας, όσο αφορά το ισοζύγιο εσόδων (τελών) – εξόδων και την άμεση εμπλοκή ιδιωτικών συμφερόντων στην επιτέλεση των «ισοσκελισμένων» προυπολογισμών, θα αποτελέσουν κυρίαρχα θέματα της ατζέντας της προσεχούς δημοτικής πενταετίας και όχι θεωρητικά, αλλά εμπράγματα όσο αφορά το εισόδημα των συμπολιτών.
4. Όσο αφορά τον δεύτερο από τους παραπάνω παράγοντες, τον ρόλο που μπορεί να παίξει ο Δήμος στην αντιστροφή της πορείας παρακμής της περιοχής μας, με βάση το γεγονός, ότι από άποψη θεσμικού πλαισίου, οι Δήμοι λειτουργούν πλέον σαν ιμάντας μεταβίβασης στην κοινωνία των βασικών κρατικών επιλογών, με ταυτόχρονα συμπληρωματικό και παραπληρωματικό ρόλο σε σχέση μ’ αυτές, μπορεί εύλογα να διατυπωθεί το ερώτημα, αν με τέτοιο δεδομένο θεσμικό πλαίσιο, είναι δυνατό να ζητά κάποιος από το Δήμο να αναλάβει ενεργό ρόλο στην αντιστροφή της πορείας παρακμής της Αιγιάλειας.
Σε πρακτικό επίπεδο, η καταφατική απάντηση πηγάζει μέσα από την άμεση διατύπωση ενός άλλου ερωτήματος. Αυτού, που πάρα πολλοί συμπολίτες, με απλό τρόπο αναφέρουν και αναρωτούνται: Πως ενώ το πλαίσιο είναι το ίδιο, ο δικός μας Δήμος έχει μείνει τόσο πίσω και το Αίγιο γίνεται χωριό, και τα χωριά μαχαλάδες, ενώ άλλοι Δήμοι (και αναφέρουν συγκεκριμένα παραδείγματα), έχουν προχωρήσει τόσο και χαίρεσαι να τους επισκέπτεσαι;
Σε θεωρητικό επίπεδο, η καταφατική απάντηση πηγάζει μέσα από την γνωστή θέση για την σχετική αυτοτέλεια της πολιτικής πράξης από την κοινωνικοοικονομική βάση και το δοσμένο πλαίσιο, η οποία αυτοτέλεια είναι ευθέως ανάλογη με την τυχόν υφιστάμενη λαική δράση και υποστήριξη και αντιστρόφως ανάλογη με την απόσπαση από τον λαό και τα προβλήματά του.
5. Μετά από την μακρά αυτή, αλλά απαραίτητη εισαγωγή και την καταφατική απάντηση (στα παραπάνω σχετικιστικά πλαίσια), για τον ρόλο που μπορεί να παίζει το Δημοτικό Συμβούλιο και τα Τοπικά Συμβούλια στην προσπάθεια για την αντιστροφή του βέλους της παρακμής της Αιγιάλειας, έρχομαι στο ουσιαστικό θέμα αυτού του άρθρου.
Ποιες είναι οι προυποθέσεις για να οικοδομηθεί όσο πιο στέρεα γίνεται, μια προσπάθεια αντιστροφής της πορείας της παρακμής και να μη μείνουν οι διαπιστώσεις λόγια.
Κατά την γνώμη μου οι προυποθέσεις αυτές είναι τρείς:
Α. Η εκπόνηση ενός συνεκτικού σχεδίου, που η βασική φιλοσοφία και στόχευσή του θα είναι ότι η Αιγιάλεια πρέπει να γίνει ένας τόπος που κάποιος θα θέλει να μείνει και να αναπτύξει τις δραστηριότητές του και που ο επισκέπτης που έφθασε, θα θέλει να ξαναέλθει.
Το σχέδιο αυτό, θα πρέπει να ξεκινά από τις επεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στο παραλιακό μέτωπο όλης της επαρχίας, οι οποίες θα αρθρώνονται με τις επεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στην εκδίπλωση του χώρου προς τον ορεινό όγκο της περιοχής, με μια φιλοσοφία αποκατάστασης της ενότητάς τους, μια φιλοσοφία δηλαδή που θα στηρίζεται σ’ αυτό που έχει προβληθεί σαν πλεονέκτημα της Αιγιάλειας, την άμεση δυνατότητα σύνδεσης και πρόσβασης από το βουνό στη θάλασσα και το αντίστροφο, με ταυτόχρονη μέριμνα για την εξασφάλιση της αναβάθμισης της δυνατότητας επικοινωνίας της περιοχής, τόσο από τα μεγάλα αστικά κέντρα, όσο και εντός Αιγιάλειας. Κεντρικά σημεία επαφής αυτών των μέτρων παρέμβασης μπορεί να είναι τα εμβληματικά σημεία της περιοχής, Αρχαίο Θέατρο Αιγείρας, Λίμνη Τσιβλού, Φαράγγι Βουραικού, Χαρτοποιεία. Ειδικά για την Χαρτοποιεία, μια εμπνευσμένη επιλογή, που θα βρίσκεται πέρα από το σύνηθες, όπως πολιτιστικό κέντρο, μουσείο κτλ, αλλά θα εισέρχεται στην περιοχή του «μεγάλου», όπως η πρόταση συμπολίτη για δημιουργία μεσογειακού κέντρου ανατολικής μουσικής (σύμφωνα με την έρευνά του, δεν υπάρχει άλλο παγκοσμίως), σε συνδυασμό μ’ ένα ανάλογο εκπαιδευτικό ίδρυμα, η παρόμοιες αναλόγου εύρους, μπορεί να παίξει ρόλο, ανάλογο με τον ρόλο που έπαιζε η επιλογή του Πόλκα, σε ανύποπτο χρόνο, για την δημιουργία χιονοδρομικού κέντρου στα Καλάβρυτα. Εντός αυτού του συνεκτικού σχεδίου, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και να ενσωματωθούν με άξονα την βασική του φιλοσοφία, τα μέτρα για την καθαριότητα, τον φωτισμό, την ύδρευση κτλ.
Β. Η δεύτερη προυπόθεση για την τελεσφόρα στόχευση αυτού του σχεδίου είναι η συμμετοχή των δημοτών στην εκπόνησή του και την κατάρτισή του στους οποίους πρέπει να της δοθεί συντεταγμένη δυνατότητα έκφρασης γνώμης και προτάσεων, μέσα από συσκέψεις, συνελεύσεις κτλ, όχι κατ’ επίφαση, αλλά ουσιαστικά και σε πλήρη αντιδιαστολή με την πατερναλιστική, γραφειοκρατικοποιήμενη αντίληψη της απερχόμενης δημοτικής αρχής. Προσωπικά, πολλές φορές μ’ έχουν εκπλήξει ευχάριστα οι προβληματισμοί και οι προτάσεις απλών ανθρώπων για την αντιμετώπιση των διάφορων δημοτικών θεμάτων, στους οποίους όμως πρέπει να δοθεί βαρύνουσα και θεσμικά δυνατότητα έκφρασης της γνώμης τους.
Γ. Η τρίτη προυπόθεση, είναι η εξασφάλιση της λαικής πρωτοβουλίας για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου, πρωτοβουλίας που δεν θα αρκείται σε μια παθητική υποστήριξή του, αλλά και που διεκδικητικά, ακόμα και με κινητοποιήσεις, θα απαιτεί την εφαρμογή τόσο του συνόλου του, όσο και των επιμέρους μέτρων που το συγκροτούν. Απ’ αυτήν την άποψη, το φιάσκο της κινητοποίησης για τα ΤΕΙ, είναι εξαιρετικά διδακτικό και δείχνει, ότι η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δυνατότητες τού κόσμου να διεκδικήσει και να επιβάλλει πράγματα, οδήγησε σε μια μεγάλη ήττα, για την οποία έχει προσωπικές ευθύνες ο απερχόμενος Δήμαρχος. Όπως εύστοχα είπε και ο παλιός Δήμαρχος κ. Θεοδωρακόπουλος «χάσαμε τα ΤΕΙ χωρίς μάχη».
Οι παραπάνω θέσεις, έχουν την φιλοδοξία να ανοίξουν ένα γόνιμο προβληματισμό για το ζήτημα της αντιστροφής της πορείας παρακμής της Αιγιάλειας και σε καμία περίπτωση δεν κλείνουν το θέμα. Εξ άλλου, η άποψη του γράφοντα για τις τεράστιες δυνατότητες που κρύβει μέσα της η ίδια η κοινωνία, είναι δεδομένη.
Σε επόμενο άρθρο, θα γίνει μια προσπάθεια να αναλυθούν οι θέσεις των δημοτικών παρατάξεων και των δομών της σκέψης που κάθε μία εκφράζει και κατά πόσο αυτές συμβάλλουν στο στόχο της υπέρβασης της σημερινής κατάστασης παρακμής της περιοχής μας.
Γιάννης Καρβούνης, Δικηγόρος
