ΤΑ «ΠΑΝΩ – ΚΑΤΩ» ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ – ΔΥΟ ΑΙΓΙΑΛΕΙΣ ΗΘΟΠΟΙΟΙ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΟ PROTIONLINE.GR
Μεγάλες αναταράξεις στον χώρο του θεάματος έχει προκαλέσει η πανδημία, με τις συνέπειες να είναι ορατές στους επαγγελματίες του αντικειμένου. Έπειτα από την καθολική παύση εργασιών στα θέατρα και την τηλεόραση, οι παραστάσεις και οι πρόβες, τα σήριαλ και τα γυρίσματα έχουν ματαιωθεί επ’ αόριστον. Έτσι, πολλοί είναι αυτοί που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, ενώ κάποιοι άλλοι, μέσα στην γενικότερη… μαυρίλα, βλέπουν «φως», χαρακτηρίζοντας την περίοδο εγκλεισμού ως χρόνο αναδιοργάνωσης και ψυχικής ανάτασης.
Είναι γεγονός πάντως ότι ο χώρος του θεάτρου πλέον «νοσεί» οικονομικά καθώς το βοήθημα των 800 ευρώ της κυβέρνησης, αφορά μόνο τους ηθοποιούς που ήταν ενεργά σε κάποια θεατρική παράσταση ή σε κάποιο έργο την στιγμή που αποφασίστηκε η καθολική απαγόρευση. Ο κλάδος, που ξεπερνάει τα 6.000 άτομα εγγεγραμμένους ηθοποιούς πανελλαδικά, ζει ίσως την μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων ετών λόγω του κορωνοϊού.
Η ανησυχία των ηθοποιών όμως, δεν έχει να κάνει μόνο με αυτό που συμβαίνει τώρα… μα κυρίως το πόσο θα διαρκέσει. Για κάποιους ηθοποιούς, η περιπέτεια του κορωνοϊού σε παγκόσμιο επίπεδο δεν ήταν μόνο η αιτία να αλλάξει άρδην η καθημερινότητά τους, μα και η αφορμή να δουν τα πράγματα με ένα άλλο μάτι και από ένα άλλο ¨πρίσμα¨. Το protionline.gr συνομίλησε με δύο καταξιωμένους Αιγιώτες ηθοποιούς που ζουν και αυτοί το… ¨μένουμε σπίτι¨ και μας περιγράφουν, πώς μπήκαν στην διαδικασία μιας εσωτερικής αναζήτησης, μιας αναθεώρησης κάποιων πραγμάτων, το πώς είναι η καθημερινότητά τους αυτή την στιγμή και το τι βιώνουν τις τελευταίες εβδομάδες…
ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗ: «Ο κορωνοϊός ήρθε να θυμίσει στους ανθρώπους πόσο εύκολο είναι να χαθούν όλα από την μια στιγμή στην άλλη»
Μαρία, πώς βιώνεις τα πράγματα το τελευταίο διάστημα;
«Από την μία, υπάρχει έντονη ανησυχία γιατί όλοι μας αντιμετωπίζουμε έναν ιό που δεν γνωρίζουμε και αγνοούμε και το πώς θα εξελιχθεί όλο αυτό και τι διάρκεια θα έχει. Κάποιες στιγμές – μοιραία – κάνω σκέψεις που με τρομάζουν, όπως μην συμβεί κάτι σε κάποιον δικό μου άνθρωπο, ή μην γενικευτεί όλο αυτό δίχως έλεγχο. Βλέπω όμως πως τα πράγματα πάνε καλύτερα στην Ελλάδα από ότι σε άλλες γειτονικές χώρες. Όλο αυτό που συνέβη είναι σοκαριστικό και απρόσμενο. Μαθαίνω πως στην Γαλλία, στην Ιταλία, στις Ηνωμένες πολιτείες τα πράγματα με τον κορωνοϊό είναι τραγικά και δύσκολα από ότι στην Ελλάδα και αυτό είναι απολύτως θετικό.
Σε μια εποχή που θριαμβεύει η τεχνολογία, η εξέλιξη και η επιστήμη, βρέθηκε η ανθρωπότητα εντελώς ανίσχυρη από έναν ασιατικό ιό μέσα σε λίγες βδομάδες. Ώρες – ώρες σκέφτομαι πως τελικά η ανθρωπότητα δεν είναι δα και τόσο δυνατή και απροσπέλαστη, δεν είναι άτρωτη. Οι τελευταίες εξελίξεις είναι σοκαριστικές, ποιός το περίμενε πως μέσα σε μερικές βδομάδες θα έρθουν τα πάνω κάτω; Ένας επικίνδυνος ιός απέδειξε πως οι άνθρωποι, οι σύγχρονοι άνθρωποι του 2020, ίσως να είναι ανίσχυροι ακόμα σε κάτι που έρχεται εναντίον του από την ίδια την φύση».
Τι συμβαίνει στον κλάδο των ηθοποιών τώρα;
«Στο θέατρο, επειδή είδαμε και ενημερωθήκαμε σχεδόν αμέσως τι συνέβη στις άλλες χώρες όπως για παράδειγμα στην Ιταλία αρχικά, υπήρξε μια ανησυχία και αγωνία, γιατί ερχόμασταν σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο. Στην δική μας παράσταση ας πούμε, μόνο και μόνο οι ηθοποιοί ήμασταν έντεκα άτομα!!! Ο ηθοποιός είναι μια δουλειά που μοιραία έρχεται πολύ κοντά με τον άλλον, είναι η φύση της τέτοια που έχει να κάνει με την εγγύτητα. Αυτό και μόνο, αρχικά μας τρόμαξε όλους. Ακόμα και μεταξύ μας στις πρόβες (δεν το κρύβω) υπήρχε μια αμηχανία και ένας προβληματισμός. Με το που γνωστοποιήθηκε η γενίκευση του κορωνοϊού τα θέατρα άρχισαν να αδειάζουν. Ο κόσμος ακύρωνε τις κρατήσεις. Η δική μας παράσταση πήγαινε πάρα πολύ καλά και μέσα σε λίγες ημέρες μόνο ο κόσμος σταμάτησε να έρχεται, άρχισαν να ακυρώνουν, το κλίμα ήταν βαρύ. Όταν αναγγέλθηκαν τα μέτρα και βγήκε το επίσημο διάγγελμα, έγινε λίγη ώρα προτού πάμε στο θέατρο. Εκείνη την στιγμή αμέσως όλοι καταλάβαμε πως δεν είναι κάτι απλό, οι ώρες αποκτήσανε άξαφνα μεγάλη σημασία. Κάποιοι μιλήσανε για έναν αόρατο πόλεμο. Όμως αν είναι πόλεμος όντως, είναι ακόμα πιο δύσκολο γιατί ο εχθρός είναι αόρατος, δεν ξέρουμε που είναι».
Πώς είναι η καθημερινότητά σου μέσα στο σπίτι;
«Ενημερώνομαι και διαβάζω πια, για τον κορωνοϊό. Άκουσα ονόματα λοιμοξιολόγων και ιατρών που δεν τα ήξερα ως τότε.
Αισθάνομαι πως όλο αυτό έπληξε το κύρος του ανθρώπινου είδους και την παντοδυναμία του. Ίσως τελικά η φύση με έναν δικό της τρόπο… έπρεπε και αυτή να προστατευτεί, ίσως να είναι μια μικρή εκδίκηση της φύσης στον άνθρωπο. Πιστεύω πως η ανθρωπότητα έχει παραβεί κάπου τα όρια της φύσης.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση, οι κλιματικές διακυμάνσεις, η αλλαγή των συμπεριφορών των ζώων, η παγκοσμιοποίηση, είναι έργα των ανθρώπων. Ίσως λοιπόν η ίδια η φύση αντέδρασε ενάντια στον ίδιο τον άνθρωπο έτσι. Δεν βλέπω τηλεόραση και δεν ακούω ειδήσεις, εκεί ¨μεγαλώνουν¨ πολύ τα γεγονότα και κυρίως τρομοκρατούν. Με τα social media έχω σαφώς καλύτερη σχέση αλλά μερικές φορές δεν το κρύβω πως και αυτά με κουράζουν. Οι ιστότοποι και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης είναι πια μέρος της ζωής μας. Αλλά δεν θα έλεγα πως είμαι ένας άνθρωπος που περνάω πολλές ώρες παρακολουθώντας τις εξελίξεις ή τους συνανθρώπους μου, εκεί.
Με κουράζει σωματικά και πνευματικά, δεν μπορώ να διανοηθώ να καθίσω στον καναπέ δύο ώρες και περιηγούμαι και να παρακολουθώ το ίντερνετ. Κάνω ένα επάγγελμα που η φύση του είναι τέτοια, που δεν έχει να κάνει με το διαδίκτυο αλλά με την άμεση επαφή των ανθρώπων. Έτσι έχω μάθει να ζω και εγώ. Προτιμώ να περνάω τις ώρες πιο δημιουργικά ακόμα και μέσα στο σπίτι. Βέβαια είναι κάπως δύσκολο όπως και για όλον τον κόσμο, αλλά το «μένουμε σπίτι» όχι μόνο το τηρώ αλλά και το θεωρώ ως την καλύτερη λύση και συνθήκη της ανασυγκρότησης των εσωτερικών μου δυνάμεων, μιας εσωτερικής μου αναζήτησης και αναθεώρησης».
Σε οικονομικό πλαίσιο πώς τα καταφέρνεις; Τι ενημέρωση υπάρχει από τον κλάδο για το επόμενο διάστημα;
«Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ενημέρωση για τον κλάδο μας τι μέλει γενέσθαι λόγω κορωνοϊού, όπως σχεδόν σε όλους τους κλάδους. Αυτά που ξέρω είναι πως έχει ανασταλεί η λειτουργία του θεάτρου μέχρι νεοτέρας και πως έχουν σταματήσει οι πρόβες, τα γυρίσματα, οι παραστάσεις και όλα αυτά, μέχρι να δούμε όλοι τι θα γίνει και πως θα εξελιχθούν τα γεγονότα. Αυτό που γνωρίζω και από συναδέλφους αλλά και από την επίσημη θέση του κλάδου μας είναι πως έχουν παγώσει όλα και δεν συμβαίνει τίποτα. Ακόμα και το φεστιβάλ Αθηνών που γίνεται τον Ιούνιο, πληροφορήθηκα πως ίσως φέτος να μην πραγματοποιηθεί τελικά.
Προφανώς και η ακύρωση όλων αυτών γίνονται περισσότερο για ηθικούς μα και πρακτικούς λόγους. Όλα είναι στον «αέρα».
Η ζημία λόγω της πανδημίας οικονομικά είναι αρκετά μεγάλη γενικά και φυσικά… και στον δικό μας κλάδο, αλλά και ατομικά σε εμένα. Όπως όλοι οι ηθοποιοί που εργαζόμασταν έτσι και εγώ, θα λάβουμε αυτό το επίδομα που εξήγγειλε η κυβέρνηση των 800ων ευρώ. Αυτό ξέρω μέχρι στιγμής. Φυσικά και θα «στριμωχτώ» όπως όλοι εξάλλου, αλλά επειδή αυτό δεν αφορά μόνο τα ατομικά μου έσοδα αλλά όλες τις οικονομίες του κόσμου, στέκομαι απέναντι σε αυτό που συμβαίνει όχι πανικόβλητη, γιατί πιστεύω και ελπίζω πως θα υπάρξουν οικονομικά βοηθήματα και μέτρα στην παγκόσμια αγορά. Οι οικονομίες που έχουν πληγεί θα βοηθηθούν από τις υπόλοιπες σε οικονομικό πλαίσιο σε οποιοδήποτε κλάδο».
Μαρία, ανησυχείς για το μέλλον λόγω του κορωνοϊού; Ποιο θα ήταν το ¨μότο¨ σου μέσα από όσα βιώνεις;
«Κάποιοι άνθρωποι λόγω της πανδημίας έμειναν από την μια στιγμή στην άλλη δίχως δουλειά. Διάβαζα πως στις Η.Π.Α. αυτό το διάστημα μόνο, έγιναν 6,5 εκατομμύρια αιτήσεις για επίδομα ανεργίας. Χιλιάδες άνθρωποι έμειναν επί ξύλου κρεμάμενοι σε λίγες μονάχα ημέρες λόγω του κορωνοϊού. Τουλάχιστον στον δικό μας κλάδο, αυτό δεν συνέβη.
Οπότε να ας μην είμαστε και αχάριστοι. Η δική μου η εργασία έχει ανασταλεί, δεν χάθηκε. Εκ των πραγμάτων νιώθω κάπως ¨ευνοημένη¨ που θα ξαναεργαστώ. Απλά θα περιμένω πότε θα ανοίξει η νέα σεζόν για εμάς. Βέβαια δεν ξέρει κανένας πότε ακριβώς θα είναι, αλλά θα ανοίξει πάλι. Βλέποντας και κάνοντας.
Σε περίοδο κρίσης ο άνθρωπος μαθαίνει να ζει και με λιγότερα. Σαν ¨μότο¨ θα μπορούσα να πω ότι ο άνθρωπος ξεχνάει γρήγορα και εύκολα… όμως η φύση θυμάται καλά, δεν αφήνει τον άνθρωπο να ξεχνάει ποτέ».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΟΥΦΑΣ: «Μοχθώ… υπέροχα αυτόν τον καιρό κερδίζοντας οικογενειακή γαλήνη και ευτυχία»
Γιώργο, τι ζεις τις τελευταίες βδομάδες; Πώς βιώνεις την πανδημία στην καθημερινότητα μα και μέσα σου;
«Ξαφνικά χάθηκε η καθημερινότητα μας μέσα σε μια νύχτα. Πιστεύω πως βιώνουμε την ανέπαφη παράδοση κάθε άξιας και κάθε τιμής που υπηρετούσαμε μέχρι σήμερα. Ο κόσμος μας δεν είναι και δεν θα είναι ίδιος. Υπάρχει μια χρονική ρωγμή και εμείς εδώ… στην ρωγμή του χρόνου, οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε τον κόσμο μας και τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Ίσως και την ιδία μας την ύπαρξη. Ο περιορισμός της κυκλοφορίας καταργεί την ατομική μας ελευθερία δημιουργώντας μια ανάγκη για αναδιανομή της ύπαρξης μας χάριν του συνόλου. Μπαίνουμε λοιπόν, σε μια νέα εποχή και στο τέλος μιας ήδη κατακερματισμένης και αποδομημένης περιόδου με μνημόνια, περιορισμούς και μικρές προσωπικές απώλειες. Ετούτη η νέα εποχή, καταργεί το «εγώ» και μας βάζει στο πλαίσιο της κοινωνικής ευθύνης. Πόσο ανάγκη το έχει αυτό η κοινωνία μας άραγε; Πόσο χρειάζεται η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και πόσο ανάγκη έχουμε τελικά να μην ζούμε στην μοναξιά μας άλλα να βρεθούμε με τον άλλον σε πνευματικό επίπεδο;»
Τι συμβαίνει επαγγελματικά τώρα; Μένεις στο σπίτι;
«Πριν είχα μια ζωή δύσκολη άλλα έκανα δημιουργικά πράγματα χωρίς να παραπονιέμαι. Εκπαιδευτικά προγράμματα για γονείς και μαθητές με θέμα το διαδίκτυο, σκηνοθεσία στο Μέγαρο Μουσικής, σκηνοθεσία στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Και ξαφνικά… παύση. Αυτή η παύση στο θέατρο θεωρώ πως δεν είναι κακή. Ιδιαίτερα εάν είναι ¨γεμάτη¨ από αισθήματα. Ίσως ο «άγγελος της σιωπής» άπλωσε τα φτερά του για να επαναπροσδιορίσουμε την ύπαρξη μας. Τώρα, πώς αυτό θα μεταφραστεί σε λογαριασμούς, οφέλη ή απώλειες, έξοδα και έσοδα δεν ξέρω. Και δεν με νοιάζει η αλήθεια είναι. Μοχθώ υπέροχα αυτόν τον καιρό κερδίζοντας οικογενειακή γαλήνη και ευτυχία. Φυσικά και μένω στο σπίτι. Καλύτερο από αυτό δεν βρίσκω».
Τι «φέρνει» για σένα ο κορωνοϊός; Τι πιστεύεις πως άλλαξε πια; Ποιο είναι το ¨μότο¨ σου μέσα από αυτά που βιώνεις;
«Ο πολιτισμός την επομένη ημέρα οφείλει να θωρακίσει την κοινωνία μας σε αυτήν την απρόσωπη και εξ αποστάσεως επαφή. Σε αυτήν την απομάκρυνση, σε αυτήν την απομόνωση. Να μιλήσει για όλες τις ψυχολογικές επιπτώσεις που θα φέρει αυτή η ρήξη. Να στηρίξει την αλληλεγγύη και να την οριοθετήσει.
Ξέροντας ότι η ελευθερία μου σταματά εκεί που ξεκίνα η ελευθερία του άλλου. Δεν έχουμε χρόνο για άλλη απάτη. Δεν έχουμε χρόνο για όσα δεν εμπεριέχει και τον άλλον μέσα.
Δεν έχουμε χρόνο να ζούμε χωρίς ευτυχία. Φτιάχνοντας την βάση αυτής της αλήθειας και πετώντας όλο το περιττό βάρος που κρατάει τα πόδια μας στη λάσπη, να φτιάξουμε νέες γέφυρες συνύπαρξης. Να κοιτάξουμε τον άλλον στα μάτια όσο δύσκολο και αν μας είναι. Να δούμε πως τελικά μετά από μια τέτοια παρτίδα σκάκι το πιόνι και ο βασιλιάς μπαίνουν στο ίδιο κουτί.
Όλοι μας είμαστε διαφορετικοί, ο καθένας ξεχωριστά, είμαστε όμως όλοι ίσιοι και συμμέτοχοι στην ευτυχία και στην υγεία μας. Καλή αντάμωση εύχομαι, με μια ουσιαστική αγκαλιά. Αισθάνομαι χρέος απέναντι στους παππούδες και στις γιαγιάδες μου, στους ανθρώπους που με μεγάλωσαν.
Απέναντι στην οικογένεια μου και στο παιδί μου.
Απέναντι στον πολιτισμό που υπηρετώ. Απέναντι σε κάθε είδους ρατσισμό. Ο κίνδυνος της ολικής κατάρρευσης είναι κοντά… και δίχως να είμαι καταστροφολόγος, διαισθάνομαι ότι τώρα είναι περισσότερο από ποτέ.
Σαν ¨μότο¨ θα έλεγα πως τώρα, είναι η ώρα που χρειαζόμαστε όλοι να αφήσουμε πίσω το «εγώ» μας και να συνυπάρξουμε, κόντρα σε κάθε πτώση, αντίπαλοι σε κάθε κορωνοϊό, σε κάθε καταστροφή ή σε κάθε είδους δυσκολία».
