“Ο ΠΓΣ ΘΑ ΤΟΝ ΘΕΩΡΕΙ ΠΑΝΤΑ ΓΝΗΣΙΟΝ ΤΕΚΝΟΝ ΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑ ΤΟΝ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΚΛΕΚΤΩΝ ΤΟΥ”
Ο Κωνσταντίνος Μακρής για τους παλαιότερους δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Θα πρέπει όμως και οι νεότεροι να μαθαίνουν (όσοι δεν γνωρίζουν) και να τιμούν την ιστορία του Παναιγιαλείου και τους ποδοσφαιρικούς “γίγαντες” που φόρεσαν τη φανέλα του και με την παρουσία τους “σφράγισαν” μια ολόκληρη εποχή του συλλόγου.
Ο χαλκέντερος μέσος έγραψε το όνομά του με «χρυσά» γράμματα στην ιστορία του Παναιγιαλείου. Διαβάζουμε από το αρχείο του Κώστα Σπυρόπουλου, λίγο μετά τον σοβαρό τραυματισμό του σε αγώνα με τον ΠΑΟΚ το 1959:
«Πολλά ατυχήματα ηύραν φέτος τον Παναιγιάλειον κατά την είσοδόν του στο πανελλήνιον πρωτάθλημα, τα οποία, ως ήτο φυσικόν, επέδρασαν δυσμενώς εις την όλη εμφάνισήν του. Το μεγαλύτερον όμως τούτων ήτο ο σοβαρότατος τραυματισμός τού ικανότατου ποδοσφαιριστού Κωνσταντίνου Μακρή, κατά τον πρώτον αγώναν με τον ΠΑΟΚ εις την Θεσσαλονίκην. Εις τον αγώνα εκείνον, ο «σιδερένιος χαφ» υπέστη κάταγμα της ωμοπλάτης και ηναγκάσθη ν’ απόσχη των αγώνων του αγαπητού συλλόγου επί δύο και ήμισυ μήνας. Έτσι η ομάς έχασε τον τροφοδότην της επιθέσεως και τον στυλοβάτην της αμύνης. Διότι, πράγματι αυτός είναι ο Μακρής. Είναι παίκτης γεννημένος για ποδόσφαιρο, γεροδεμένος, φιλότιμος, ενθουσιώδης, τεχνίτης, με απλό και χωρίς φιγούρες παίξιμο, εμπνέων πάντοτε εμπιστοσύνην εις τους συμπαίκτας του. Ο τραυματισμός του αυτός, όστις και ήτο ο σοβαρότερος της εφετινής περιόδου, δεν ανεγράφη εις τον Τύπον με τις εμφανέστατες κοκκινοπράσινες επιγραφές, ουδέ εσχολιάσθη η επί τόσον καιρόν απουσίαν του εκ του στίβου με διθυραμβικούς ύμνους, ως συνήθως γίνεται με παίκτες του κέντρου όταν τούτοι υποστούν απλούς μώλωπας. Επίκρανε όμως τους πολυπληθείς φίλους του ΠΑΝΑΙΓΙΑΛΕΙΟΥ που έβλεπαν εις τους εκάστοτε αγώνες του να λείπει κάτι, ο Κώστας Μακρής. Ο Παναιγιάλειος θα τον θεωρεί πάντοτε γνήσιον τέκνον του και θα τον αναφέρει μεταξύ των εκλεκτών του».
Nτίνος Μακρής, Αστέριος Μπέλλας, Αντώνης Ρέλλας, ο αείμνηστος Τριαντάφυλλος Τριανταφύλλου και ο Γιώργος Παπαναστασίου.
Γέννημα – θρέμμα Αιγιώτης
Ο Ντίνος Μακρής γεννήθηκε το 1931 στο Αίγιο και τον επόμενο μήνα (21/8) θα κλείσει τα 89 του χρόνια. Μεγάλωσε και παντρεύτηκε στο Αίγιο και έχει αποκτήσει δύο κόρες και πέντε εγγόνια. Ξεκίνησε το ποδόσφαιρο σε πολύ μικρή ηλικία, μετά τη λήξη του πολέμου και την απελευθέρωση της χώρας από την Γερμανική Κατοχή, όταν άρχισε σιγά σιγά η ανασυγκρότηση του Παναιγιαλείου. Η κατάσταση βέβαια μόνο εύκολη δεν ήταν. Η μισή ομάδα είχε χαθεί στον πόλεμο, η προσπάθεια όμως δεν σταμάτησε και τον Οκτώβριο του 1945 πραγματοποιείται η πρώτη μεταπολεμική Γενική Συνέλευση και η διοίκηση που εκλέγεται ξεκινά την προσπάθεια ανασυγκρότησης της ιστορικής ομάδας. Στους επιζώντες ποδοσφαιριστές προστέθηκαν νέοι με όρεξη για ποδόσφαιρο και ανάμεσά τους ο 14χρονος Ντίνος Μακρής. Στα 18 του φεύγει από το Αίγιο και για τέσσερα χρόνια αγωνίζεται στην Παλαιά Κοκκινιά. Ήταν η μοναδική περίοδος της ζωής του που έζησε μακριά από την πόλη που γεννήθηκε.
Επιστρέφει το 1953 και μαζί του αρχίζει ουσιαστικά η μεγάλη πορεία του Παναιγιαλείου που έξι χρόνια αργότερα τον έφερε στα «σαλόνια» της Α΄ Εθνικής. Ο ίδιος αποτελεί τον στυλοβάτη αυτής της ομάδας, τον ποδοσφαιριστή από τον οποίο ξεκινούσε η ενδεκάδα και για σχεδόν μία 10ετία ήταν η “σημαία” των πασάδων του Αιγίου. Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση εργάστηκε σε διαφορετικές περιόδους ως προπονητής στα τμήματα υποδομής αλλά και στην πρώτη ομάδα του Παναιγιαλείου και από τα χέρια του βγήκαν πολλοί ποδοσφαιριστές. Θυμάται τα πάντα, ακόμη και από τα τέλη τής δεκαετίας του ’40, αλλά ειδικά από το 1950 και έπειτα με τις ποδοσφαιρικές του αναμνήσεις θα μπορούσε να γράψει βιβλίο.
Τον επισκεφτήκαμε στο σπίτι του, στην οδό Παύλου Μελά, λίγο επάνω από τα Γυμνάσια. Το τελευταίο διάστημα αντιμετωπίζει κινητικά προβλήματα που δεν του επιτρέπουν να μετακινείται εκτός σπιτιού, αλλά δείχνει ακμαιότατος και με πλήρη διαύγεια πνεύματος παρότι βρίσκεται στο “κατώφλι” των 90 χρόνων…
Κύριε Ντίνο στα 30 και κάτι αποχωρήσατε από τον Παναιγιάλειο, όχι όμως και από το ποδόσφαιρο.
Ήταν διαφορετικές οι εποχές τότε. Οι ποδοσφαιριστές μετά τα 30 δύσκολα μπορούσαν να συνεχίσουν σε υψηλό επίπεδο και σε ομάδες με μεγάλες απαιτήσεις. Δεν ήμασταν επαγγελματίες, οι περισσότεροι δουλεύαμε κιόλας και σε δουλειές δύσκολες. Εγώ πρόλαβα να αγωνιστώ στο πανελλήνιο πρωτάθλημα, στην τελική φάση, αλλά και τις δύο πρώτες σεζόν της ομάδας στην Α΄ Εθνική και αποχώρησα το καλοκαίρι του 1961. Και το πανελλήνιο πρωτάθλημα βέβαια, που διεξαγόταν πριν τη σύσταση της Α΄ Εθνικής μη νομίζετε ότι δεν ήταν το ίδιο επίπονο και κοπιαστικό. Αν έφτανες στην τελική φάση έπαιζες πάλι με τις μεγάλες ομάδες του κέντρου και της Θεσσαλονίκης.
Με τον Αστέριο Μπέλλα και τον αείμνηστο θρύλο του Ολυμπιακού και του ελληνικού ποδοσφαίρου, Ηλία Ρωσίδη
Μετά τον Παναιγιάλειο ακολούθησε η ΑΕ Αιγίου πριν κρεμάσετε τα παπούτσια σας;
Στην ΑΕΑ πήγα ως παίκτης και προπονητής και από εκεί αποχώρησα οριστικά. Σαν παίκτης βέβαια, αφού για πολλά χρόνια μετά διατέλεσα προπονητής στον Παναιγιάλειο, τόσο στην πρώτη ομάδα όσο και στην εφηβική. Σε αρκετές διαφορετικές περιόδους και αφιλοκερδώς, χωρίς να πάρω ποτέ χρήματα. Όπως δεν πήρα λεφτά και τα χρόνια που αγωνιζόμουν στην ομάδα. Ούτε στην ΑΕΑ πήρα χρήματα. Να προσθέσω ακόμη, ότι όταν πήγα στην ΑΕΑ υπήρχε συμφωνία να μη παίξω ποτέ κόντρα στον Παναιγιάλειο αν τύχαινε να βρεθούμε αντίπαλοι. Δεν μπορούσα ούτε να φανταστώ τον εαυτό μου να αγωνίζεται ως αντίπαλος του Παναιγιαλείου. Σαν προπονητής στον ΠΓΣ βγήκαν και πολλοί παίκτες από τα χέρια μου, κυρίως στη δεκαετία του ΄70.
Στο σημείο που σήμερα βρίσκεται η πολυκατοικία (επί της Π. Μελά) διατηρούσε ταβέρνα
Είπατε ότι δεν πήρατε ποτέ χρήματα και ως παίκτης στον Παναιγιάλειο; Μετά από τόσα χρόνια που παίξατε στην ομάδα;
Τα πρώτα χρόνια, κυρίως προς τα τέλη της δεκαετίας του 50 που άρχισαν να έρχονται στην ομάδα και παίκτες από την Αθήνα, μόνο εκείνοι έπαιρναν λεφτά. Ο Σοφιανός και οι υπόλοιποι. Οι Αιγιώτες παίζαμε για τη φανέλα, είχαμε βέβαια και τις δουλειές μας οι περισσότεροι και φυσικά τα σπίτια μας. Εγώ για παράδειγμα 25 χρονών έπιασα δουλειά στη Χαρτοποιία ως πρακτικός μηχανικός και έμεινα μέχρι που το εργοστάσιο έκλεισε. Μεσολάβησε ο αδελφός μου μέσω ενός χαρτέμπορου που μίλησε στον Ματιατο, το αφεντικό τότε στην χαρτοποιία Αιγίου και έτσι έπιασα δουλειά. Αργότερα με τη “λεγεώνα των ξένων” όπως συνήθιζαν να λένε τον Παναιγιάλειο, δεν υπήρχαν καν Αιγιώτες στην ομάδα. Ή υπήρχαν ελάχιστοι. Εγώ δεν πρόλαβα εκείνη την περίοδο αφού μετά το 1961 κυρίως, που αποχώρησα, άρχισαν να πληρώνονται καλύτερα οι παίκτες. Και μέχρι το 1966 που ο Παναιγιάλειος υποβιβάστηκε στη Β΄ Εθνική.
Και μετά ανοίξατε ταβέρνα. Τη θυμάμαι και εγώ αμυδρά όταν περνούσα για να πάω στο σχολείο.
Η ταβέρνα ήταν εδώ στην Παύλου Μελά 18, πάνω από τα γυμνάσια. Στο σημείο που είμαστε τώρα και μιλάμε. Ήταν ισόγειο βέβαια και πριν κτιστεί η πολυκατοικία και αγοράσω αυτό το διαμέρισμα. Αν θυμάμαι καλά έκλεισε μετά τα μέσα της δεκαετίας του ΄70. Το 1977 ή το 1978. Ήταν το “ορμητήριο” της ομάδας, το στέκι της. Εδώ έτρωγαν οι παίκτες νωρίς πριν ξεκινήσουν για τα παιχνίδια, αλλά και βράδια στα τραπέζια που κάναμε. Όταν κατεδαφίστηκε ένοιωσα να φεύγει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας και της δικής μου σχέσης με την ομάδα. Οι αναμνήσεις όμως δεν σβήνουν ποτέ.
Με τον πρώην υπουργό Κώστα Σπηλιόπουλο σε παλαιότερη βράβευσή του
Έχετε δει ασφαλώς τον μεγάλο Νεστορίδη να μιλάει για εσάς στη συνέντευξη για τα 90 χρόνια του ΠΓΣ. Πως νιώσατε;
Το γεγονός ότι αποτελούσα για τον Κώστα Νεστορίδη έναν από τους δυσκολότερους αντιπάλους και παραδέχτηκε ότι δύσκολα μπορούσε να με ντριμπλάρει, αποτελεί παράσημο και μεγάλη τιμή για μένα. Ποιος, ο Νεστορίδης, που η ντρίπλα του έχει μείνει στην ιστορία. Τεράστιος ποδοσφαιριστής, ότι και να πει κανείς για εκείνον θα είναι λίγο. Αν έπαιζε σήμερα θα ήταν μέσα στους 4-5 κορυφαίους ποδοσφαιριστές του κόσμου και δεν είμαι καθόλου υπερβολικός σε αυτό που σας λέω.
Σε ποια ακριβώς θέση παίζατε στο κέντρο κύριε Ντίνο;
Κοιτάξτε, τότε οι θέσεις ήταν γνωστές και ίδιες στο ποδόσφαιρο. Δεξί και αριστερό μπακ, σεντέρ μπακ, δεξί και αριστερό χαφ, εξτρεμ, σεντερ φορ κλπ. Δεν υπήρχαν τα διάφορα συστήματα που βλέπουμε τωρα. Στο κέντρο ήμασταν δυο χαφ και πεντάδα μπροστά. Εγώ έπαιζα πάντα δεξί χαφ. Μόνιμα. Μόνο τραυματίας έβγαινα από την ομάδα. Έχω παίξει με αριστερό χαφ πότε τον Μαργαρίτη, πότε τον Καρακατσάνη και πότε τον Κομίνη, κυρίως, αλλά και με άλλους κατά καιρούς. Μιας και έκανα αναφορά σε τραυματισμούς, ο πιο σοβαρός ήταν στο 1-1 με τον ΠΑΟΚ το 1959 στη Θεσσαλονίκη. Έσπασα την κλείδα μου, πήγα στο ΑΧΕΠΑ και δεν έφυγα με την αποστολή, αλλά άλλη ημέρα αεροπορικώς για Αθήνα. Το σημάδι έχει παραμείνει 60 ολόκληρα χρόνια.
Με τον Παύλο Ανωγιάτη
Κρατάτε επαφές με παλιούς συμπαίκτες;
Δυστυχώς είναι ελάχιστοι πλέον στη ζωή. Πέρασαν πολλά χρόνια. Με τον Μπέλλα μιλάμε συνέχεια και βρισκόμαστε συχνά, αφού έρχεται στο Αίγιο με κάθε ευκαιρία. Είμαστε και συνομήλικοι, ένα χρόνο με περνάει. Και με τον Βασίλη Θεοδώρου μιλάμε, τον τερματοφύλακα. Ο Βασίλης είναι 4-5 χρόνια μικρότερος. Παρότι Κορίνθιος, αγάπησε τον Παναιγιάλειο, δέθηκε πολύ με την ομάδα. Πριν λίγα χρόνια τον τίμησε και η ΠΑΕ Παναιγιάλειος, εδώ στο γήπεδο. Επί Ρέλλα. Ήταν ωραία κίνηση για έναν μεγάλο τερματοφύλακα και σπουδαίο άνθρωπο. Για τον Στέργιο και την προσφορά του στον Παναιγιάλειο τι μπορώ να πω; Χωρίς τον Μπέλλα, η ιστορία της ομάδας ίσως είχε γραφτεί διαφορετικά.
Από τα εγκαίνια του λεωφορείου του ΠΓΣ το 2015. Δίπλα του ο Χρήστος Ρόρος και πίσω οι Βασίλης Τσινούκας και Αστέριος Μπέλλας
Εσάς σαν βράβευσαν ποτέ για την προσφορά σας; Και ποιοι;
Τρεις φορές με έχουν βραβεύσει και έχω φυλάξει φυσικά σε περίοπτη θέση τις τιμητικές πλακέτες. Μία από τον σύλλογο βετεράνων Παναιγιαλείου, στον οποίο με έχουν τοποθετήσει και επίτιμο πρόεδρο και τους ευχαριστώ πολύ, μία από το 4ο Δημοτικό Σχολείο Αιγίου από το οποίο έχω αποφοιτήσει και τέλος, από τη διοίκηση Ρέλλα στην ΠΑΕ όταν είχε ανεβεί τότε η ομάδα στη Β΄ Εθνική. Θα ήθελα πριν “φύγω” να δω την ομάδα εκεί που την άφησα, αλλά δεν ξέρω πλέον κατά πόσο αυτό είναι εφικτό. Το είχα πει τότε στη βράβευσή μου, και κάποια στιγμή φτάσαμε κοντά όταν παίξαμε στα πλέι οφ για την άνοδο. Ας είναι. Η ιστορία συνεχίζει να γράφεται και κάποια στιγμή θα συμβεί και αυτό. Σας ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συνέντευξη….
Το λιγότερο που είχαμε να κάνουμε κύριε Ντίνο. Εμείς σας ευχαριστούμε θερμά για όσα έχετε προσφέρει στην ομάδα και την κοινωνία του Αιγίου. Γιατί ο Παναιγιάλειος αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο, δεν είναι απλά μία ποδοσφαιρική ομάδα. Ως επίλογο θα χρησιμοποιήσουμε ξανά τις τελευταίες λέξεις από το άρθρο του Κώστα Σπυρόπουλου το 1959 για τον “σιδερένιο” χαφ της “Μαύρης Θύελλας”.
“… Ο Παναιγιάλειος θα τον θεωρεί πάντοτε γνήσιον τέκνον του και θα τον αναφέρει μεταξύ των εκλεκτών του».
