ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΧΡΗΣΙΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΙΓΙΟΥ ΤΗΣ Ε.Γ.Ε.
«Γροθιά στο στομάχι» αλλά και λόγο αφύπνισης και ενεργοποίησης της κοινωνίας, αποτέλεσαν τα όσα ακούστηκαν το απόγευμα της Κυριακής 26 Νοεμβρίου, στην πολύ σημαντική εκδήλωση που διοργάνωσε η Ένωση Γυναικών Ελλάδας – Παράρτημα Αιγίου στο Πολιτιστικό Κέντρο «Αλέκος Μέγαρης», με θέμα «Ενδοοικογενειακή Βία: Πρόληψη –Αντιμετώπιση- Δομές Στήριξης και Προστασίας των θυμάτων». Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών και κατάφερε να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού για περίπου δυόμιση ώρες, φέρνοντας στο φως σημαντικά στοιχεία για το αθέατο έγκλημα της βίας πίσω από τις κλειστές πόρτες πολλών σπιτιών…
Μολονότι η κοινωνία γνωρίζει την έκταση του φαινομένου της έμφυλης βίας, τα ποσοστά που δόθηκαν και τα χαρακτηριστικά των συμβάντων, σοκάρουν και προβληματίζουν. Αυτό ίσως που κράτησαν οι περισσότεροι είναι ότι κάθε περιστατικό βίας, με οποιαδήποτε μορφή της, πρέπει να καταγγέλλεται και η τιμωρία των δραστών να είναι παραδειγματική.
Κατά τη διάρκεια της ημερίδας πραγματοποιήθηκε ενημέρωση για τις μορφές βίας, για το πώς εκδηλώνεται αλλά και για τις δυνατότητες πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου που παρέχει το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο. Ακόμη, έγινε γνωστό το πώς πρέπει οι γυναίκες –θύματα έμφυλης βίας να διαχειρίζονται μία τέτοια κατάσταση, σε ποιες δομές μπορούν να απευθυνθούν ώστε να βοηθηθούν αλλά και πώς διαχειρίζονται οι αρμόδιες αρχές τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.
Η αφορμή για την ημερίδα δόθηκε από πραγματικό γεγονός
Η πρόεδρος του Παραρτήματος Αιγίου της ΕΓΕ Ουρανία Κοττά – Κακαβάνη στον χαιρετισμό της, τόνισε μεταξύ άλλων ότι η πρόληψη και η αντιμετώπιση του προβλήματος της ενδοοικογενειακής βίας είναι ευθύνη πολλών φορέων μαζί και όχι ατομικό ζήτημα. Εξήγησε ότι η αρχική ιδέα για τν ημερίδα, πάρθηκε στον αγιασμό που βρέθηκε στο 5ο Δημοτικό Σχολείο Αιγίου, εκεί όπου συζητήθηκε ένα γεγονός ενδοοικογενειακής βίας. Μέσω του αστυνόμου κ. Χριστοδουλοπούλου ζητήθηκε συνάντηση μεταξύ του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΓΕ και των εκπροσώπων της αστυνομίας και έπειτα ζητήθηκε η εκπροσώπηση των νομικών προσώπων. Η κ. Κοττά περιέγραψε τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, ώστε να βρεθούν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι – ομιλητές που θα τοποθετηθούν και ευχαρίστησε τους χορηγούς και τους φορείς που συνέδραμαν στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης.
Ο δήμος «στήριγμα» των θυμάτων έμφυλης βίας
Μιλώντας από το βήμα της εκδήλωσης, ο δήμαρχος Αιγιάλειας Δημήτρης Καλογερόπουλος, αναφέρθηκε αρχικά στην ιδιαιτερότητα του θέματος, λέγοντας ότι είναι ευαίσθητο και δισυπόστατο. ΄΄Υπάρχουν, η διαχρονική πλευρά του θέματος αλλά και η πολυμορφική πλευρά του. Ζούμε σε μία κοινωνία που εκφράζεται με σύγχρονες τεχνολογίες και εξελικτικά μέσα παρόλα αυτά φαίνεται ότι στερεύει από τις συμπεριφορές και τις αξίες που ίσχυαν πριν 200 χρόνια όπως η ισότητα και η αδελφοσύνη. Η βία τα τελευταία χρόνια εκφράζεται πιο έντονα και με πιο άγρια ένστικτα. Χαίρομαι που υπάρχει ευαισθητοποίηση εδώ και ένα χρόνο από την Πολιτεία η οποία έχει προβεί σε εκατοντάδες πρωτοβουλίες για τη μείωση του προβλήματος΄΄ είπε ο κ. Καλογερόπουλος αναφερόμενος στο Συμβουλευτικό Κέντρο που ετοιμάζει ο δήμος και προσθέτοντας: ΄΄Ο δήμος Αιγιάλειας είναι διατεθειμένος να κάνει όσα βήματα χρειάζονται σε τοπικό επίπεδο για την εξάλειψη της βίας και χαίρομαι που υπάρχει η δυνατότητα περίθαλψης και ψυχολογικής υποστήριξης μέσω δομών του δήμου για διάφορα θέματα. Συνεχίζουμε τροφοδοτώντας κάθε τομέα με έμψυχο υλικό τεχνικά χαρακτηριστικά τεχνολογικά συστήματα και επιστημονικές γνώσεις. Ως δήμαρχος θα είμαι εδώ σε κάθε περίπτωση ώστε στον δήμο που ζούμε να πορευόμαστε δίχως τέτοια περιστατικά ή όταν δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε να αντιμετωπίσουμε με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο΄΄.
Μιλώντας για το σύγχρονο και σύνθετο πρόβλημα της βίας κάθε μορφής, η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και πρόεδρος της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας Μαρία Γιδά, ανέφερε ότι κατά το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους καταγράφηκαν και δηλώθηκαν σε όλο τον νομό 3.100 περιστατικά, ενώ όσα πραγματικά συμβαίνουν είναι πολλαπλάσια: ΄΄Αποτελεί ένα φαινόμενο που δεν έχει χρώμα, φύλο ηλικία ή πρόσωπο. Η βία συνήθως περιλαμβάνει συμπεριφορές λεκτικής βίας, σωματικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής ή ακόμα και εκμετάλλευση για εξοικονόμηση χρημάτων. Αυτό που χρησιμοποιούν οι θύτες είναι η εξανάγκαση της σιωπής, το να υπάρξει ανοχή και συγκάλυψη αυτά τα περιστατικά πρέπει να σταματήσουν και να μην υπάρχουν πια θύματα πίσω από κλειστές πόρτες. Το πρόβλημα της βίας στην σύγχρονη εποχή είναι κοινωνικό και όχι οικογενειακό ή προσωπικό΄΄, τόνισε.
Κλείνοντας η κ. Γιδά, ανέφερε ότι στον δήμο Αιγιάλειας υπάρχει πλέον η δυνατότητα υποστήριξης και διευκόλυνσης γυναικών που έχουν πέσει θύματα ανάλογων περιστατικών, ενώ λειτουργεί η δωρεάν φύλαξη σε σταθμούς για ανήλικα τέκνα γυναικών – θυμάτων, Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης τα οποία λειτουργούν ολοχρονίς. Επίσης παρέχονται δυνατότητες ψυχολογικής υποστήριξης από εξειδικευμένο προσωπικό, δράσεις για παιδιά, ενημερωτικές δραστηριότητες πάσης φύσεως. Μάλιστα σημείωσε ότι σύντομα, θα υπάρξει και η ολοκλήρωση των εργασιών του Ξενώνα θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, αναφερόμενη στη σημαντικότητα της ύπαρξης του Συμβουλευτικού Κέντρου του Δήμου Αιγιαλείας.
Μιλώντας η αντιδήμαρχος Διαμάντω Βασιλακόπουλου, ανέφερε ότι το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας είναι ένα σύγχρονο κοινωνικό φαινόμενο που δυστυχώς, ανάλογα περιστατικά έχουν καταγραφεί και σημειωθεί και στον δήμο Αιγιαλείας. Έπειτα, σημείωσε ότι η ύπαρξη του Κέντρου Γυναικών θα αποτελέσει σημαντικό “πλεονέκτημα” και κοινωνικό βοήθημα τα επόμενα χρόνια για την αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων, ενώ επισήμανε ότι η αντιδημαρχία Πρόνοιας έχει ρίξει το βάρος της σε τέτοιες περιπτώσεις, με τη χρησιμοποίηση ειδικών επαγγελματιών, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών που αναλαμβάνουν κάθε ευάλωτη ομάδα ή άτομα που έχουν δεχτεί ενδοοικογενειακή βία. Συμπλήρωσε, ότι η ενημέρωση που γίνεται σε σχολεία με την επαφή ειδικού ψυχολόγου μιλώντας στα παιδιά είναι πολύ σημαντική για την τοπική κοινωνία, ενώ τόνισε ότι γίνονται από τη Αντιδημαρχία Πρόνοιας συνεδρίες ατομικού χαρακτήρα για την πλήρη ενημέρωση και της τρίτης ηλικίας. Τέλος, η σντιδήμαρχος ανέφερε ότι η Πρόνοια, πραγματοποιεί δράσεις για φύλαξη παιδιών, δια βίου μάθηση διαφόρων ειδικοτήτων, συνεργασία με εικαστικά εργαστήρια, θεατρικά δρώμενα και διάφορες ασχολίες και πως ΄΄το… “κλειδί” για την εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας, είναι η ίδια οικογένεια΄΄.
Οι εκρηκτικές διαστάσεις του προβλήματος
Στη συνέχεια, η Ευαγγελία Γιαννοπούλου-Νομικός & Πολιτικός Επιστήμων/Γεν. Γραμματέας Πανελλαδικής Διοικούσας Επιτροπής Ε.Γ.Ε. ανέλυσε το θέμα «Ενδοοικογενειακή βία: οι μορφές της, οι συνέπειες στα θύματα και η αντιμετώπισή της μέσα από τις υπηρεσίες των Συμβουλευτικών Κέντρων». Μίλησε για εκρηκτικές διαστάσεις του προβλήματος ιδίως μετά τον εγκλεισμό των τελευταίων χρόνων των οικογενειών μέσα στο σπίτι λόγω της πανδημίας και τόνισε μεταξύ άλλων πως ΄΄στην Ευρώπη 1 στις 3 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική ή ψυχολογική ή σεξουαλική βία. 1 στις 5 γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού. Στην Ελλάδα τελευταία έρευνα αναφέρει ότι σχεδόν 1 στις 2 γυναίκες έχει βιώσει σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας της, σχεδόν 1 στις 3 έχει βιώσει σωματική βία ή κακοποίηση από σύντροφο ή από μη σύντροφο, σχεδόν 1 στις 5 έχει βιώσει σεξουαλική βία, σχεδόν 1 στις 2 γυναίκες από 18 έως 74 ετών έχει βιώσει ενδοοικογενειακή βία. Η βία σε βάρος των γυναικών είναι γνωστή αλλά είναι και η πιο αποσιωπημένη σε όλο τον πλανήτη. Θεωρείται ιδιωτική υπόθεση μολονότι θα καταδικαζόταν από την κοινωνία μέσα στην οικογένεια δεν καταδικάζεται από τους περισσότερους γι’ αυτό και παραμένει το έγκλημα αυτό ατιμώρητο. Ασκείται από τους ισχυρότερους προς τους αδύναμους και δράστης είναι κυρίως οι άντρες΄΄.
Ουσιαστικός ο ρόλος του Γραφείου Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας της ΕΛ.ΑΣ.
«Ο σύγχρονος ρόλος της αστυνομίας στη διαχείριση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας» ήταν το θέμα που ανέλυσε η Ιωάννα Βλάχου, Αστυνόμος Β΄, Επικεφαλής Γραφείου Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας Πάτρας το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του πριν από περίπου έναν χρόνο. Μεταξύ άλλων, ανέφερε πως το Γραφείο από 1η Οκτωβρίου 2022 έως 30 Σεπτεμβρίου 2023 έχει αντιμετωπίσει 443 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, προτρέποντας τις γυναίκες θύματα να απευθύνονται στην Αστυνομία, απ’ όπου με διακριτικότητα θα βοηθιούνται. Η κ. Βλάχου μίλησε για τις προσπάθειες της Αστυνομίας για την εξάλειψη του φαινομένου, ανέλυσε το πώς λειτουργεί το Γραφείο ως προς την ολιστική προσέγγιση του θύματος. Ειδικότερα είπε πως το θύμα ενημερώνεται για όλο το νομοθετικό πλαίσιο για τις δομές που μπορεί να απευθυνθεί για ψυχολογική υποστήριξη και το πώς μέσα από το Γραφείο δίνονται συμβουλές για να αποφευχθεί κάθε μελλοντική θυματοποίηση ή αντεκδίκηση. Κλείνοντας την ομιλία της, η κ. Βλάχου είπε πως πολλές φορές στις ομιλίες της σε αντίστοιχες ημερίδες βλέπει πρόσωπα να κατεβαίνουν, χείλη να σφίγγουν, μάτια να δακρύζουν. ΄΄Θέλω να υψώσετε το κεφάλι και να διεκδικήσετε την αξιοπρέπειά σας, τον σεβασμό στον εαυτό σας, τη γαλήνη και την ηρεμία σας. Γιατί κάθε άνθρωπος αυτό το χρωστάει στον εαυτό του΄΄, ανέφερε σε κλίμα συγκίνησης.
Τι προβλέπει το νομοθετικό πλαίσιο
΄΄Η νομική αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και η ποινική διαμεσολάβηση στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο΄΄, ήταν το θέμα που ανέπτυξε ο Γιώργος Μπέσκος δικηγόρος και πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αιγίου. Όπως τόνισε, δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα της σύγχρονης εποχής αλλά και ένα νομικό θέμα που απασχολεί τον σύγχρονο άνθρωπο. Ανέφερε ότι η Αιγιάλεια, δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα που λέει ότι η βία υπό κάθε μορφή είναι υπαρκτή και έντονη, ενώ τόνισε χαρακτηριστικά: ΄΄Δυστυχώς υπάρχουν πολλές παραβατικές συμπεριφορές και υποθέσεις που έχουν απασχολήσει τις αστυνομικές και δικαστικές αίθουσες στην ευρύτερη περιοχή της Αιγιάλειας και το συντριπτικό ποσοστό περιστατικών βίας είναι από άντρα στη γυναίκα μέσω της ενδοοικογενειακής βίας. Τα μεγαλύτερα θύματα δυστυχώς αυτών των περιστατικών είναι συνήθως τα ανήλικα παιδιά. Έπειτα από την επικύρωση του νόμου 3500 για θέματα ενδοοικογενειακής βίας, τα θύματα πλέον μπορούν να βρίσκουν όχι μόνο υποστήριξη και φροντίδα, αλλά πρωτίστως νομική ασφάλεια και ποινική δικαιοσύνη΄΄.
Επισήμανε ακόμη ότι οι νομικές διαδικασίες έχουν απλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια και ότι σε ανάλογα περιστατικά οι ποινές είναι από μερικούς μήνες μέχρι και πολυετή κάθειρξη, εξηγώντας ότι οι ποινές είναι βαρύτερες όταν η ενδοοικογενειακή βία γίνεται σε εγκυμονούσα, άτομα με ειδικές ανάγκες ή ανήλικο άτομο. Ανέλυσε με κατανοητό τρόπο τη διαδικασία που ακολουθείται σε κάθε περίπτωση λέγοντας ότι οι νομικοί εκπρόσωποι συνεργάζονται άψογα με την αστυνομία ή διάφορους φορείς ενώ μίλησε και για τις περιπτώσεις των περιστατικών που οδηγούνται σε ασφαλιστικά μέτρα, μία διαδικασία που γίνεται σε άμεσο χρόνο όπως σημείωσε.
Αμέσως μετά ο κ. Μπέσκος τόνισε την αναγκαιότητα ύπαρξης ψυχολόγων και γενικά ψυχολογικής υποστήριξης ταυτόχρονα των νομικών διαδικασιών, ενώ κλείνοντας, επισήμανε ότι με την προσφυγή στη νομική διαδικασία και διά της δικαστικής οδού, τα πλεονεκτήματα για το θύμα είναι πολλά, όπως η αποκλειστική επιμέλεια του ανήλικου, νομικές διατάξεις για ασφαλιστικά μέτρα, χρηματικές αποζημιώσεις, ηθική ικανοποίηση και κοινωνική προστασία αλλά και εντολή διατροφής ανηλίκου, αποφεύγοντας έτσι μακροχρόνιες ή δυσεπίλυτες διαδικασίες.
