΄Ηταν ένα σκοτεινό απόγευμα στην ψυχή του αγωνιστή Ανδρέα Λόντου,το Σεπτέμβρη! Ο δόλιος Κωλέτης-πρωθυπουργός- τον έχει παροπλίσει… Οι φίλοι και θαυμαστές έρχονται κάθε βράδυ για να συνομιλήσουν μαζί του (κάπου,κοντά στο σπίτι του Μακρυγιάννη, στην Πλάκα). Και εκείνος, ψάχνει να βρει κάτι να τους κεράσει, όπως συνηθίζει… Αλλά δεν υπάρχει τίποτα! Βρίσκεται στην εσχάτη ένδεια! Με θολωμένο μυαλό, πιάνει την πέννα και γράφει στον αδελφό του, τον Αναστάση,που κατοικεί στην Κηφισιά: « Είμαι εις μεγίστην απελπισίαν, δεν έχω να προσφέρω ούτε καφέ! Θα πάρω το όπλο…κ.λ.π.».*
Και το πρωϊ « την 24ην του λήξαντος μηνός, περί την 6 ½ ώραν προ μεσημβρίας, ο υποστράτηγος Ανδρέας Λόντος ευρέθη αυτοχειριασμένος εντός του κοιτώνος του….», γράφει η εφημερίδα «ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ» την 1η Οκτωβρίου του 1846(φύλλο 19). Και ο Κωλέτης, δεν έχασε την ευκαιρία: απαγόρευσε κάθε δημόσια ενέργεια, ούτε θρησκευτική ταφή, για τον μεγάλο άνδρα! Και ο αδελφός του Αναστάσης, – που είναι και αυτός σε δυσμένεια-τον ταριχεύει πρόχειρα και παίρνει τη σορό του στο σπίτι του. Στη συνέχεια αποδύεται σε μια αγωνιώδη προσπάθεια για την ταφή. Θέλει, οπωσδήποτε να τη φέρει στο Αίγιο, όπου ο κόσμος που το μαθαίνει καταθλίβεται, και καθημερινά κάνει διαμαρτυρίες. Ενώ στην Αθήνα, οι εφημερίδες γράφουν καθημερινά εναντίον του πρωθυπουργού, γι΄αυτή την… αποτρόπαιη πράξη,και πλέκουν διθυράμβους για το μεγάλο αγωνιστή και πολιτικό. «…τα του βίου του ενδόξου τούτου στρατιωτικού και πολιτικού ανδρός είναι πολλά και ποικίλα. Η δε ιστορία της Ελλάδος θέλει κατατάξει αυτά εις τας λαμπροτέρας σελίδας της. Ματαίως δε, θέλουν τινές να προσάψωσιν μώμον,ως εκ του συμβάντος τούτου, εις τον χαρακτήρα του ασνδρός της Αγίας Λαύρας και της 3ης Σεπτεμβρίου, δια να στερηθή των επικηδείων τιμών το λείψανόν του…», γράφει η ίδια εφημερίδα,και συνεχίζει: «Οι συγγενείς και οι φίλοι του αοιδήμου, θρηνούντες τον θάνατον αυτού, είναι απαρηγόρητοι. Ο δε τακτικός στρατός πρέπει να γνωρίζη, ότι εστερήθη του ειλικρινεστέρου φίλου και προστάτου αυτού.
Αιωνία σου η μνήμη ένδοξε στρατηγέ της Ελλάδος, Ανδρέα Λόντε!!!». Και, επί τέλους, ο Αναστάσης Λόντος, βρίσκει «μεταφορικό μέσο», ένα ατμόπλοιο -μάλλον εμπορικό-και μεταφέρει το λείψανο του Ανδρέα στη Βοστίτσα! Εδώ, στο λιμάνι του Αιγίου, έχει στηθεί μεγαλειώδης υποδοχή, με πρωτοβουλία του Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου, που βεβαίως γνώριζε, ότι φθάνει στις 15 Οκτωβρίου.*Κόσμος πολύς έχει συγκεντρωθεί,και ακούγονται ψαλμωδίες, ζητωκραυγές, ενθουσιασμοί, αλλά και οιμωγές… Οι Αιγιαλείς όλοι είναι εκεί. Με την κάθοδο της σορού από το πλοίο, και ενώπιον του πλήθους, που φωνάζει: «ήρωας», «αθάνατος», κλ.π. ο Δεσποτόπουλος απαγγέλλει ένα διθυραμβικό ποίημά του, που το συνέθεσε γι΄αυτό το σκοπό:
«΄Επεσε νεκρός ο ΄Ελλην την Ελλάδα συγκινήσας, έπεσε δαφνοστεμμένος ο τυράννους πολεμήσας
—————
Εις τον υψηλόν του θρόνον όταν ο Θεός καθήση και περί των ανθρωπίνων βουληθή να ερευνήση, τον μεγάλον τούτον άνδρα με ένα νεύμα θα ζητήση…
Φίλοι συναγωνισταί Του,φίλοι της Ελευθερίας, ρίψατ΄επί του νεκρού Του ένα κλάδον μυρσίνης…
Και ξεκίνησε η μεγάλη πομπή, ακολουθώντας το δρόμο, που ήταν στρωμένος με δάφνες, ενώ πολλοί κρατούσαν δάφνινα στεφάνια, με προορισμό το σπίτι του Αναστάση Λόντου, όπου και ετάφη φυσικά, που δεν ήταν άλλο, παρά αυτό που στεγάζει σήμερα το Δημοτικό Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο «Ανδρέας Λόντος»! Και εδώ, πάλι ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, εκφώνησε ένα έμπνευσμένο επικήδειο λόγο! «…Υποδεχόμεθα τον νεκρον αυτού και πανηγυρίζομεν πενθίμως την άφιξίν του από την πόλιν των Αθηνών,άφιξιν απροσδόκητον, άφιξιν, άφιξιν δοξασμένην»… Διαβαίνει δια να μας αναγγείλλη, ότι δια της συμπνοίας και συνενώσεως των πολιτών, δια της προς αλλήλους αγάπης, δια της φρονήσεως και του ορθού λόγου σώζεται η Πατρίς». Και συνεχίζει: «Την μνήμην Σου θα σεβασθώσι πάσαι αι γενεαί…!!!»
Ο Ανδρέας Λόντος λοιπόν ετάφη στο σπίτι του αδελφού του Αναστάση Λόντου, στις 15 Οκτωβρίου του 1846. Και ήταν η ΠΡΩΤΗ ταφή,καθώς ακολούθησαν και..άλλες. Σημασία έχει, ότι, τελικά, ο τιμημένος ήρωας, αλλά ταλαιπωρημένος νεκρός,αναπαύεται εν τέλει, εκεί όπου ετάφη για πρώτη φορά! Εκεί, όπου βρίσκονται όλα τα κειμήλια που μας άφησε, εκεί όπου βρίσκεται πλέον και το μνημείο του –ευγενική και σωστή ενέργεια Ι. Μυτροπόλεως, Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Π. Φανερωμένης και Δήμου, από το 2018! Εκεί, όπου, με πρωτοβουλία της ΙΛΕΑ, ο Δήμος μας έδωσε το δοξασμένο ονομά του «Μουσείο Ανδρέας Λόντος» ! ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥ Η ΜΝΗΜΗ!!
* Το παρόν άρθρο, αποτελεί μέρος μελέτης υπό έκδοση με τίτλο:« Οι τρεις ταφές του Ανδρέα Λόντου».* Το κτίριο αυτό, το σημερινό μουσείο δηλ., υπήρχε το 1846, αλλά και το 1833, όταν στέγασε το πρώτο Δημαρχείο της πόλης, με πρώτο διορισμένο βέβαια ,δήμαρχο τον Αναστάση Λόντο. Και αυτά για…την ιστορία…
* Το ακριβές περιεχόμενο του σημειώματος προς τον Αναστάση, δεν έγινε γνωστό.
* Ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος ήταν γιός του Παναγιώτη Δεσποτόπουλου,ο οποίος ήταν πολύ μικρός στη Συνέλευση της Βοστίτσας.
Βάνα Μπεντεβή
– Οι δύο φωτό αφορούν: τα παράσημα του Λόντου, που ήρθαν στο Αίγιο το 2011, από την Εύα Λόντος και την επίσκεψη στο Αίγιο της Αναστάσια Λόντος από τηυ Σουηδία, φιλοξενούμενες της Βάνας Μπεντεβή.
